woensdag 10 september 2014

Middelharnis in rouw (deel 1). Oorzaken van de hoge sterftecijferstussen 1812 en 1920

In het nummer van De Ouwe Waerelt van september 2014 is een artikel verschenen met de titel 'Middelharnis in rouw'. Het artikel is het eerste van twee delen waarin de sterftecijfers in Middelharnis in de negentiende eeuw centraal staan.
Het artikel in het septembernummer begint met het leven van Neeltje de Wit (1796-1863), een levensverhaal waarin alle rampspoed bij elkaar komt waar een vissersvrouw in Middelharnis in die tijd mee te maken kon krijgen. In februari 2012 heb ik op dit weblog al eens over haar geschreven. Zie: Het verdriet van Neeltje de Wit

Vervolgens komen de bronnen aan bod: volkstellingen, burgerlijke stand en bevolkingsregister. 
Opvallend is dat er grote verschillen waren in het aantal mensen dat jaarlijks overleed. Die verschillen worden verklaard door de Zeeuwse koortsen, mislukte oogsten, cholera, scheepsrampen, epidemieën van o.a. mazelen en de Spaanse griep. Vergeleken met de cijfers van Zeeland, Zuid-Holland en heel Nederland waren de pieken en dalen in Middelharnis tot ongeveer 1875 extremer. Maar ook de daling van de cijfers wijkt af. Vooral de zuigelingensterfte daalt vanaf ongeveer 1870 in Middelharnis sneller dan elders. Tussen 1895 en 1903 sterft in Middelharnis minder dan tien procent van de zuigelingen terwijl dat elders nog vijftien procent was.

De titel van het artikel is ontleend aan het krantenbericht over de ramp met de Zeemanshoop uit de Maas- en Scheldebode van 27 december 1895.








M.Jongejan. Middelharnis in rouw (deel 1). Oorzaken van de hoge sterftecijfers tussen 1812 en 1920. In: De Ouwe Waerelt, 14(2014)41, p.18-23

De Ouwe Waerelt verschijnt 3x per jaar en is een uitgave van de Historische Vereniging voor Goeree-Overflakkee "De Motte". zie. www.demotte.nl



Link naar de volledige tekst van het artikel:






Errata
p.19 rechterkolom boven de illustratie: was doodgeboren = werd doodgeboren
4e regel rechts onder illustratie: sloepen moet zijn vissersschepen (er zitten in het totaalcijfer ook enkele gaffelschuiten)
p. 21 laatste alinea: tegen te voorkomen = te voorkomen
2e kolom onderaan: Phytoptora = Phytophthora (met 3 h's )
p. 24 , jaartallen onder grafiek 3 zijn weggevallen. Zie grafiek 4 voor de jaartallen.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten