De laatste aanvoer van verse zeevis in de haven van Middelharnis (1897)

Al in de zestiende eeuw kwamen de vishandelaren naar Middelharnis om verse zeevis te kopen. Deze handelaren of visvervoerders heetten ventjagers. Ze voeren met bunschepen, dat wil zeggen dat er een ruimte onderin het schip was met gaten waar het water doorheen stroomde. Zo bleef de vis tijdens het transport leven. Na het verdwijnen van de befaamde Middelharnisse visafslag in 1857 was er nog steeds enige handel in verse zeevis in de haven van het dorp. Rederij Slis hield hiervoor zelf een botter in bedrijf: de MD 21 Volharding.

Maar er kwamen nieuwe marktplaatsen op, eerst Nieuwediep en later IJmuiden. Deze plaatsen waren in het voordeel omdat ze aan een spoorlijn lagen. In de jaren 1890 stopte de aanvoer van verse zeevis in Middelharnis helemaal.

Hendrik de Korte zegt hier het volgende over:

Weldra begon IJmuiden als centrum van de vishandel te bloeien, en verdween de aanvoer op andere plaatsen bijna geheel. Ook Middelharnis deelde in dit lot. Want de aanvoer van verse vis hield geheel op. Ik meen dat de laatste aanvoer heeft plaats gehad in het voorjaar van 1892. Toen was het gedaan. De sloepen kwamen de gehele winter niet meer in de haven. Om de drie reizen kwamen de vissers nog met spoor en boot naar huis voor 4 á 5 dagen. Alleen bij het klaarmaken voor de zomer- of wintervisserij werd het weer levendig op het Vingerling, want dan lagen de sloepen weer aan de kant (1).


De visserijberichten in de Maas- en Scheldebode laten zien hoe de handel geleidelijk ophield. In november 1888 werd nog volop schelvis in Middelharnis aangevoerd. Alleen de sloep Waakzaamheid loste in IJmuiden. De berichten maken alleen melding van schelvis. 

Maas- en Scheldebode, 23 november 1888

Eind november 1890 kwamen de sloepen van Middelharnis zowel in de thuishaven als in IJmuiden en Nieuwediep aan.

Maas- en Scheldebode, 28 november 1890

De onderstaande foto zou zo maar eens op 24 november 1890 gemaakt kunnen zijn. De MD 4 Volharding, schipper C. Boone en de  MD 5 Onbestendigheid, schipper Daniël van Eck kwamen op dezelde dag in Middelharnis aan.

Sloepen in de haven van Middelharnis, waarschijnlijk op 24 november 1890
Links de MD 5 Onbestendigheid, rechts de MD 4 Volharding.
Links van de sloepen een botter die de vis overneemt,mogelijk de botter Volharding van Slis.
foto: Streekarchief Goeree-Overflakkee, origeel van Henri de Louw, fotograaf in Delft tot 1891

Vier jaar later, november 1894, ging alle schelvis naar IJmuiden:

Maas- en Scheldebode, 30 november 1894

In mei 1895 brachten acht sloepen hun vis in IJmuiden op de afslag.  Vier sloepen liepen in Middelharnis binnen.

Maas- en Scheldebode, 4 mei 1895

In 1895 en 1896 kwam er nog een enkele sloep met de vangst naar Middelharnis.

Maas- en Scheldebode, 7 februari 1896

Maas- en Scheldebode, 16 maart 1896

In 1896 kwam de nieuwe vissershaven van IJmuiden gereed. De laatste vermelding van aanvoer van verse vis in Middelharnis vinden we in de krant van 26 maart 1897.

Maas- en Scheldebode, 26 maart 1897

Een net aangekomen sloep in de haven van Middelharnis. Links van de sloep een botter
die de vis overneemt, mogelijk de botter Volharding van Slis
foto: Streekarchief Goeree-Overflakkee

1. Hendrik de Korte Johsz. Iets over de visserij van Middelharnis, Eilanden-nieuws, 9 augustus 1947