Laurens Bol was een achterneef van mijn opa. Een ver familielid dus, waar ik over schrijf omdat ik hem persoonlijk heb gekend. Op vrijdag 15 april 1994 heb ik zijn crematie bijgewoond in het crematorium in Dordrecht. Enkele jaren daarvoor bezocht ik hem in zijn serviceflat in Dordrecht, zijn vrouw was toen al overleden. We hadden het erover dat zijn moeder Dijkers heet en mijn moeder ook, maar hoe het precies zat wist ik toen niet.
Laurens Bol was kunsthistoricus en museumdirecteur. Hij begon zijn loopbaan als onderwijzer in Stellendam. In 1920 werd hij in Middelburg aangesteld. Laurens voelde zich bijzonder aangetrokken tot de kunstgeschiedenis en hij begon naast zijn werk als onderwijzer onderzoek te doen naar de oude schilderkunst van Middelburg. 'Middelburg is mijn stad' zei hij, hij bleef er bijna 30 jaar tot 1949. Hij heeft tal van oude Middelburgse meesters in de schijnwerpers geplaatst: Adriaen Coorte, de familie Bosschaert, Balthasar van der Ast, Jacob van Geel, Philips Angel van Middelburg. Hij schreef in het kunsthistorische tijdschrift Oud-Holland en ook voor NRC.
Laurens was autodidact op kunsthistorisch gebied; door zijn onderzoek in Middelburg en zijn publicaties werd hij een gezaghebbend kunsthistoricus. In 1949 werd hij benoemd als directeur van het Dordrechts museum waar hij de collectie aanzienlijk uitbreidde en zeer druk bezochte tentoonstellingen organiseerde.
Toen ik in 1976 in de Provinciale Bibliotheek van Zeeland kwam te werken was daar Meneer Bol. Na zijn pensionering kwam hij elke week een dag met de trein naar Middelburg om zijn onderzoek naar de Middelburgse meesters uit te breiden. In 1984 werd in Amsterdam de tentoonstelling "Masters of Middelburg" , die grotendeels op het onderzoek van Bol gebaseerd was, aan hem opgedragen.
 |
| Laurens Bol en Elizabeth Bol-Smit 1986 ter gelegenheid van de uitreiking van de penning van het Zeeuws Genootschap 12-06-1986 Uit: PZC |
Een aardige bescheiden man, heel beminnelijk en vriendelijk voor de medewerkers van de bibliotheek. Ik leerde hem wat beter kennen en we raakten aan de praat over Flakkee en over zijn jeugd. Over Ooltgensplaat had hij in de jaren dertig af en toe iets in NRC geschreven, deze knipsels mocht de bibliotheek van hem hebben. Ook in het nieuwe gebouw in de Zeeuwse Bibliotheek is hij nog geweest, maar de reis werd hem op den duur te zwaar. Hij was denk ik negentig jaar toen hij zijn reizen naar zijn geliefde Middelburg moest staken.
Elizabeth Bol-Smit en Laurens Bol zijn een leven lang samen geweest, het echtpaar had geen kinderen. Elizabeth Smit (geboren in Hellevoetsluis op 13 februari 1904) was kunstschilder. In 1984 is een boek uitgegeven met haar werk onder de titel "In Vogelvlucht, schilderijen, tekeningen, gedichten". Elizabeth Bol was bevriend met de bekende dichteres Vasalis, zo staat vermeld in de de biografie van Vasalis die in 2011 door Maaike Meijer is gepubliceerd.
 |
| Elizabth Bol-Smit NRC 24-2-1967 |
 |
| Laurens Bol portret getekend door Elizabeth Bol-Smit |
Literatuur:
- Dijkers-review 10(1996) p. 252
- Laurens Bol in memoriam door Saskia de Bodt
Interessante blog Marlies. Leuke, leesbare, en gedocumenteerde stukjes!
BeantwoordenVerwijderenPaul Aarssen