donderdag 16 mei 2013

Willem Jongejan (1829-1865) en Aaltje Grootenboer (1830-1881)

Ouders
Willem Jongejan was de tweede zoon van Jakob Jongejan en Geertruij Touw (1).
Willem is geboren in  Middelharnis op 6 mei 1829. Aaltje Grootenboer is geboren in Sommelsdijk op 23 juni 1830, dochter van Cornelis Grootenboer en Maartje Landheer.

Huwelijk en kinderen
Willem en Aaltje zijn op 5 april 1854 in Sommelsdijk getrouwd. Hij was 24 en zij 23 jaar oud. Op 16 februari 1855 is Jacob geboren, op 28 oktober 1857 Cornelis, op  3 december 1860 Gertruda (Antwerpen) en op 30 april 1863 Willem (Antwerpen).
Cornelis is op 20 oktober 1864 overleden, bijna zeven jaar oud. 

Vertrek naar Antwerpen
Het gezin vertrok op 12 juni 1859 naar Antwerpen, Willem was toen dertig jaar.

Hieronder het document van de inschrijving van het gezin in Antwerpen.

Fiche 16.305, Genver/service/België
immigratie stad Antwerpen 1859

De namen van de kinderen en grootouders werden al gelijk verfranst: Corneille, Jacques, Gertrude. Willem staat in het register als Guillaume.
Uit dit document blijkt dat Willem als visser bij rederij Jacques van Baelen ging werken. Ze woonden in Place St. Paul (St. Paulsplaats) in de schippersbuurt vlakbij de vissershaven.
In 1860 is in Antwerpen dochter Gertrude geboren en in 1863 zoon Willem.





Antwerpse sloep De Hoop
schilderij van C.L. Weyts, 1855
collectie MAS nr. AS.1929.007.001

link naar de afbeelding MAS

De ramp met de sloep De Hoop in januari 1865, Willem Jongejan verdronken
Willem Jongejan was een van de opvarenden van de sloep De Hoop van rederij Van Baelen. De sloep is in januari 1865 vergaan (2).



Doodsprentje ter nagedachtenis aan de bemanning
van de sloep De Hoop vergaan 3/4 december 1863
De naam Willem Jongejan staat als 2e naam rechterkant
met dank aan Raymond Van Ael te Antwerpen voor de foto

Willem was ruim 35 jaar oud ten tijde van de ramp. Aaltje en hij hadden ten tijde van de ramp drie kinderen want Cornelis was enkele maanden eerder overleden.


Nabestaanden
Er werd voor de nabestaanden een liefdadigheidsvereniging opgericht genaamd "Troost der zeelieden". Ook werd een stoet georganiseerd en een prentbriefkaart op posterformaat verkocht om de nabestaanden te ondersteunen.


Aaltje kreeg steun van haar zus Maatje Grootenboer (1824-1865) getrouwd met Cornelis van Gilst (1824-1866). Maatje en Cornelis hadden geen kinderen. Maatje is tijdens haar verblijf in Antwerpen overleden op 6 juli 1865.
Twee weken later, op 19 juli 1865, is Aaltje Grootenboer met de kinderen Jacob, Gertrude en Willem teruggekomen naar Middelharnis (bev. reg. folio 296). Er is toen niet ingevuld op welk adres ze woonden en ook niet wanneer ze precies weer naar Antwerpen teruggegaan zijn. Ik vermoed dat ze niet lang gebleven zijn. Op 5 september 1873 zijn de vier namen "ambtshalve doorgehaald".

Jacob Jongejan (Jacques) is op 2 augustus 1875, hij was 21 jaar, opnieuw ingeschreven in Antwerpen (fiche 34.558). Zijn beroep was timmerman en hij was in 1870 (begrijp ik uit de documenten) uit Antwerpen vertrokken. In 1875 kwam hij vanuit Sommelsdijk terug naar Antwerpen. 
Aaltje Grootenboer overleed In Antwerpen op 17 april 1881 (geregistreerd op 5 januari 1882 te Sommelsdijk).

Hoe is het Jacob, Gertrude en Willem vergaan ? Op deze vragen hoop ik nog een keer een antwoord te vinden.

Willem is helaas niet op het rechte pad gebleven. Hij was lid van de bende van Jef, een van de vele dievenbendes in het Antwerpse havengebied en omstreken. Dit leidde tot een verblijf van enkele jaren in de Leuvense gevangenis. Aangekomen in de gevangenis op 09/07/1888 Gevangenis verlaten op 05/03/1891 (via search.be)

Op 28 januari 1888 was een 32-jarige timmerman "Joseph" Jongejan getuige bij een huwelijk in Schaarbeek (huwelijksakte 1888/30). Hij tekende als J. Jongejan. Misschien is dit een spoor dat leidt tot meer gegevens over Jacob (via search.arch.be).

Tijdens de eerste wereldoorlog zijn er familieleden die Jongejan heetten naar Middelharnis gekomen. Zij behoorden tot de grote groep Belgische vluchtelingen die Antwerpen ontvluchtten voor het oorlogsgeweld. Ze hadden o.a. contact met Adriaantje Jongejan (e.v. Johannis Martinus Boogerman). Mogelijk waren dit haar neven en nicht, Jacob, Willem en Geertrui. Adriaantje ontving nog tot in de jaren dertig ansichten van Geertrui Jongejan, weduwe de Stuers, uit Antwerpen (4).



1. Zie de teksten in het blogarchief van 5 februari 2012, 29 oktober 2012 en 26 april 2013 over Jakob en Geertruij en hun zonen Arie, Gerrit en Hendrik.De twee zussen van Willem heetten Bastiana Maria en Lijntje.
2. Het Handelsblad van Antwerpen, 29 en 30 januari 1865.
3. Gevangenis Leuven-Centraal. Archiefdienst: Rijksarchief Leuven (BE-A0518)
Archiefblok: 518-1225. Periode: 1861-1889. ingekomen 9 juli 1888, vertrokken 5 maart 1891. via arch.search.be
4. Mededeling van Atie de Hamer-Boogerman.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten