Hendrik Viskil (1834-1870) en Cornelia Lugthart (1836-1896)

Ouders
Hendrik Viskil is een zoon van Willem Viskil, visser, en Martina Hoogmoed. Over het gezin van zijn grootouders gaat de vorige tekst van 11 mei 2013 op dit weblog.
Cornelia Lugthart is een dochter van Jaspert Lugthart, arbeider te Nieuwe-Tonge en Adriaantje Wittekoek (overleden 1854). Cornelia is in Sommelsdijk geboren.

Ten tijde van het huwelijk was alleen de vader van Cornelia nog in leven.  De beide ouders van Hendrik zijn in 1849, het jaar van de grote cholera-epidemie, overleden. Martina Hoogmoed op 14 maart en Willem Viskil op 21 juni. In juni en juli vielen de meeste doden maar ook in de maanden ervoor maakte de ziekte al slachtoffers.
Hendrik stond onder voogdij van de regenten van het weeshuis (vier namen in de huwelijksakte 6, 1856, genoemd).

Huwelijk en kinderen
Op 15 maart 1856 zijn Hendrik en Cornelia getrouwd, hij was 21 jaar en zij 19 jaar oud. Het beroep van Hendrik was visser. Zijn oom Cornelis, ook visser, was een van de getuigen. Het gezin heeft altijd in de Nieuwstraat gewoond.

Martina Viskil (1856-1933) was de oudste dochter, zij trouwde met Cornelis van der Kooij die arbeider was.
Jaspert Viskil (1857-1929) was hun tweede kind. Hij werd visser en is op 6 mei 1887 gehuwd met Sara Pietertje Sprong die ook uit een vissersfamilie kwam. De bruid was dienstbode ten tijde van het huwelijk.
Willem Viskil (1858-1895) werd visser en trouwde in 1882 met Pietronella Hollaar, dienstbode. Zij is afkomstig uit Zwartewaal, haar vader was visser. Het gezin is in 1873 in Middelharnis komen wonen. Willem was 23 jaar en Pietronella19 jaar oud toen ze trouwden.
Hendrik Viskil (1860-1937) trouwde op 7 mei 1886 met Martijntje Langbroek, een vissersdochter. Hendrik was visser en Martijntje dienstbode. Dit gezin is in maart 1894 naar Rotterdam vertrokken.
Adrianus (1863-1910) was visser en is in maart 1896 met zijn gezin (vrouw en drie kinderen) naar Den Haag vertrokken. Adrianus is in Rotterdam overleden, gescheiden van Aartje Jacoba de Wert uit Heenvliet.
Krijn Viskil (1864-1916) werd visser en is in 1890 getrouwd met vissersdochter Martijntje de Korte.
Adriaantje (1866-1947) is in Middelharnis gebleven, trouwde in 1893 met Leendert Koote die brievenbesteller was.
Anna (1869-1927) trouwde in 1892 met Gerrit van Eck, visser. Ze zijn samen in mei 1894 naar Rotterdam vertrokken.
Leendert (1870-?) werd geboren op 30 december 1870, hij is in december 1896 naar Rotterdam verhuisd.

Alle negen kinderen bereikten de volwassen leeftijd. Van de zes zonen werden er vijf visser, het beroep van de jongste weet ik niet. Van de drie dochters trouwde er maar een met een visser. Drie bruiden waren ten tijde van hun huwelijk dienstbode.Twee zonen die visser waren zijn verdronken. Drie zonen en een dochter zijn in de jaren '90 van de negentiende eeuw uit Middelharnis weggegaan. Hendrik, Leendert en Anna naar Rotterdam en Adrianus naar Den Haag. Alleen Martina, Jaspert en Adriaantje zijn in Middelharnis gebleven.

Hendrik Viskil in 1870 overleden
Hendrik Viskil is op 21 mei 1870 verdronken toen hij overboord sloeg op 55 graden NB van de vissloep Middelharnis. Hij was 36 jaar oud.
De sloep Middelharnis was van reder Johannes Meijer Veerman, de schipper was Cornelis Smit. De zoon van de schipper is in 1868 omgekomen toen hij overboord sloeg en in 1872 is de sloep in zijn geheel vergaan met de volledige bemanning.

Cornelia bleef in 1870 achter met acht kinderen waarvan de oudste nog geen veertien jaar was. De jongste zoon Leendert is op 30 december 1870 geboren, zeven maanden nadat zijn vader was verdronken.
Hoe Cornelia in haar levensonderhoud voorzag is niet bekend: ze is niet hertrouwd, ze was geen winkelierster en de zonen waren nog erg jong toen hun vader overleed.
Enkele jaren eerder, in 1867, was ook haar zus Anna Lugthart weduwe geworden toen haar man Marinus Du Pree verdronken is, hij was aan boord van de sloep Wisselvalligheid die in 1867 is vergaan.

Cornelia Lugthart is op 17 oktober 1896 overleden, zestig jaar oud. In 1894 waren dochter Anna en zoon Hendrik met hun gezinnen naar Rotterdam vertrokken. In december 1895 was zoon Willem op 36-jarige leeftijd omgekomen bij de ramp met de MD 18 Zeemanshoop. Adrianus en zijn gezin vertrokken in maart 1896. Deze ingrijpende gebeurtenissen heeft Cornelia dus nog allemaal moeten meemaken.
Na het overlijden van zijn moeder is Leendert in december 1896 ook naar Rotterdam vertrokken.

Schipper Willem Viskil (1858-1895) en de ramp met de Zeemanshoop, december 1895
Willem was elf jaar toen zijn vader in 1870 is verdronken. Willem is op jonge leeftijd naar zee gegaan en was pas 28 jaar oud toen hij in oktober 1887 schipper werd op de sloep Zeemanshoop van reder Kolff. In dit eerste jaar dat Willem schipper was is mijn oudoom Cornelis de Moei op 28 november 1888 overboord gevallen en verdronken (zie tekst op dit weblog van 3 februari 2012). Cornelis was twintig jaar oud.
Willem trouwde op 6 oktober 1882 met Pietronella Hollaar, geboren op 26 april 1863 in Zwartewaal. Enkele maanden daarvoor op 3 augustus 1882 was haar vader Jan Hollaar (1842-1882) verdronken (overlijdensakte 47), 39 jaar oud. Hij was over boord geslagen van de sloep Hendrika Adriana, een sloep van reder Kolff.
Op 27 januari 1883 werd dochter Cornelia geboren, gevolgd door Jan, Hendrik, Neeltje en Jasper. Hendrik is met Pietertje van den Berg, een dochter van Pieter van den Berg getrouwd (zie tekst van 12 november 2012).

In december 1895 is de sloep Zeemanshoop met man en muis vergaan in de omgeving van de Doggersbank. Willem was toen 37 jaar oud. Mijn overgrootvader Gerrit Jongejan, 63 jaar oud, was stuurman/ouweman op deze sloep.
Drie maanden na de dood van Willem, op 13 maart 1896 ,werd de jongste dochter van Willem en Pietronella geboren. Ze werd Willemtje genoemd. Pietronella bleef met zes kinderen achter waarvan de oudste bijna dertien was. Wat mij opviel is dat Pietronella en haar gezin overgingen naar de Christelijk gereformeerde kerk.

Het bestaande Vissersfonds was niet toereikend om in de behoeften van de nabestaanden te voorzien. Er werd daarom op allerlei manieren geld ingezameld. Onderstaande advertentie verscheen op  o.a. op 4 januari in de Gooi- en Eemlander en op 10 januari in het Rotterdamsch Nieuwsblad en het Algemeen Handelsblad.

Gooi- en Eemlander, 4 januari 1896

Maas- en Scheldebode, 27 december 1895

Krijn Viskil, overleden 1916
Krijn Viskil (1864-1916) zoon van Hendrik en Cornelia, is op 19 januari 1916 verdronken toen hij samen met Kaspar Bonjoannij overboord sloeg van de stalen sloep MD 14 Paul Kruger, schipper Leen Koster. Zie tekst met bronvermelding op dit weblog van 1 november 2012.

Vooruit, 26 januari 1916

Fragment uit een interview uit 1970.
Kasper Bonjoannij en Krijn Viskil voeren bij de ouwe Leen Koster. Ze zijn verdronken bij het overhalen van de zeilen, waarschijnlijk handen tussen de blokken dat prakkezeren ze. We zaten de trein hierover te praten. Stopten in Leiden, Leen Koster werd gevraagd door een mede-passagier waarom hij moest overhalen. Koster zei dat hij uit de vaargeul wilde blijven. Toen kregen deze weduwen ook een uitkering, omdat het ongeval verband hield met de oorlog. Dus uitkering voor oorlogsslachtoffer (1e wereldoorlog) daar gingen ze werk van maken. Ze kregen pensioen als oorlogsweduwen, 16 gulden in de week.

Interview van Kees Koster en Gerrit Langbroek met J. Boomsma uit 1970. ZB 1903 A 07 

Jan Viskil (1884-1938)
Begin september 1938 berichtte de IJmuider Courant dat de stoomtrawler IJM 60 Catharina Duyvis de visvangst moest afbreken omdat de schipper, Jan Viskil, ernstig ziek was geworden. Hij werd overgebracht naar het Antonius Ziekenhuis te IJmuiden, waar hij op 2 september 1938 overleed, 53 jaar oud. Jan Viskil werd op 26 december 1884 geboren te Middelharnis. Hij was de oudste zoon van Willem Viskil, schipper van de MD18 Zeemanshoop en Pieternella Hollaar. Hij trouwde op 10 juni 1910 met Annetje van Groningen, geboren op 6 maart 1885, dochter van Laurus van Groningen (1838-1917) en Bastiana Jordaan (1840-1927). In 1918 was Jan Viskil stuurman (ouweman) van de MD 11 Oranje Nassau en na de verkoop aan de rederij Klinge en Poortman te Maassluis werd hij schipper van deze vissloep tot eind 1925. Op 11 april 1931 vestigde Jan zich met vrouw en zoon in IJmuiden. Bij zijn begrafenis werd gememoreerd dat met hem de IJmuider vissersvloot een van haar meest geziene schippers had verloren. Zoon Willem werd huisschilder. Annetje Viskil-van Groningen overleed op 10 juni 1955 te Velsen, 70 jaar oud.

Gerrit Jongejan Gzn. en Cornelia Viskil
Een zoon van Gerrit Jongejan (verdronken in 1910, aan boord van de Luctor et Emergo) en Geertrui Witvliet (zie tekst van 13 februari 2012) heette ook Gerrit, geboren in 1887. Hij was visser en trouwde met Cornelia Viskil, eveneens in 1887 geboren. Cornelia was een dochter van Jaspert  Viskil en Sara Pietertje Sprong.

foto van de site online-begraafplaatsen