woensdag 31 juli 2013

Arij Jongejan (1767-1835), Maria Stapel (1770-1812) en Hendrika van Ham (1771-1834)

Ouders, broers en zussen
Arij (ook wel als Arie vermeld) Jongejan behoort tot de eerste generatie van de familie Jongejan die in Middelharnis is geboren. Hij is geboren op 28 juni 1767.
Zijn vader heette Pieter Jongejan (ca. 1730-1802). Pieter is in Piershil geboren en in 1753 in Middelharnis getrouwd met Cornelia Kolff. Cornelia overleed op 31-jarige leeftijd in 1761, na de geboorte van haar vierde kind. Pieter is in 1763 hertrouwd met Lijntje Tieleman.
Lijntje Tieleman (1741-1815) was een dochter van Gijsbert Tieleman en Tannetje de Jong.
Arij was de tweede zoon uit dit huwelijk. Zijn oudere broer Gijsbert overleed op negenjarige leeftijd. Na hem kwam Hendrik die maar een maand oud werd. Toen volgden opnieuw een Hendrik en een Gijsbert die wel in leven bleven. Over zijn broers Hendrik en Gijsbert en over zijn zus Maria heb ik eerder geschreven op 28 maart 2012, 22 juni 2013 en 12 juli 2013.
Maria Stapel was een dochter van Gerrit Stapel en Maatje Stapel, ze is op 23 december 1770 geboren. Gerrit Stapel was stuurman.


Huwelijk en kinderen
Op 21 december 1791 zijn Arij en Maria getrouwd in Middelharnis, hij was 24 en zij 21.
Op 17 juni 1792 werd dochter Lientje gedoopt, zij werd genoemd naar de moeder van Arie. Gerrit is in 1794 geboren, Pieter in 1797, Jakob in 1799 en Hendrik in 1802.
Twee meisjes, allebei Maatje genoemd naar de moeder van Maria, hebben maar kort geleefd. Dochter Maria is in 1809 geboren.
Maria Stapel was ca. 41 jaar toen ze op 30 maart 1812 overleed. Kort daarna, op 1 juli 1812, is ook dochter Lientje overleden. De jongste dochter Maria was toen zes jaar oud.


Stuurman Arij Pietersz Jongejan
Arij is op 1 juli 1793 beëdigd als stuurman. Dit was anderhalf jaar na zijn huwelijk met stuurmansdochter Maria Stapel. In 1798 was hij een van de 29 stuurlieden uit Middelharnis die onder Deense vlag voer (3).
In januari 1804 ging Arij Jongejan onder Pruisische vlag varen. Hij kreeg een paspoort om naar Emden te reizen (1). Signalement: Leeftijd staat niet ingevuld (36 jaar), lang: 5 voeten rijnlands en 3 duijmen, (165 cm) blauwe ogen, bruin haar, lang van aangezicht en niet gezet van persoon.







Ventjagersboek, AGM 412.




Op 6 mei 1804 voer hij onder Pruisische vlag naar Middelharnis waar hij op de visafslag 16 kabeljauwen, 2 snees schelvis (is 42 stuks) en 7 tarbotten aanbracht. De kabeljauwen deden een gulden en 14 stuivers per stuk (fl, 1,70), de schelvis een gulden per snee en de tarbotten een gulden per stuk.
Op 18 januari 1806, bij het afleggen van een nieuwe eed, was hij nog stuurman. De schuit heette de Jonge Cornelis. Maar op 8 april 1806 toen de schuit door de Engelsen werd gekaapt stond Jacob Bree aan het roer.
In juni 1807 is de visserij met de gaffelschuit waar hij stuurman op was beëindigd. De aanhoudende stremming van de visserij noodzaakte hiertoe. In een verklaring van Arij en zijn tien matrozen staat dat ze allemaal in behoeftige omstandigheden zijn komen te verkeren (2). Jacob Bree nam de schuit over.
In 1811 was Arij matroos op de Paulina Helena, de schuit van zijn zwager Simon Stapel. Zie hierover het bericht over Simon en Aren Stapel van 15 mei 2015. Arij was een van de matrozen die de verklaring van 17 juni 1811 mede ondertekenden.


Tweede huwelijk
Arij Jongejan is hertrouwd op 11 mei 1815 met Hendrika van Ham, 43 jaar oud en van beroep winkelierster. Dochter van Arij van Ham en Elizabeth Vermeulen, zie ook bericht van 1 maart 2014 Elizabeth Vermeulen.
Hendrika was de weduwe van Willem Tale en ze had drie dochters: Elizabeth geboren in 1800, Maatje in 1802 of 1803 en Willemtje uit 1808. De drie meisjes waren van dezelfde leeftijd als de jongste kinderen van Arie en Maria, waar Arie nu de zorg voor had.
Maatje Taale, de middelste dochter, is in 1817 overleden, veertien jaar oud.
Hendrika van Ham is op 6 februari 1834 overleden, ze was 62 jaar oud.


De kinderen
Van Pieter Jongejan (1797- ? ) ontbreken de gegevens. Was hij met zijn ooms Gijsbert Jongejan en Teunis van der Sloot aan boord van de gaffelschuit van Pieter van den Tol, die in 1819 met man en muis verging ?
Gerrit Jongejan was visser en is in 1818 gehuwd met Trijntje Dupree (zie het bericht op dit weblog van 21 april 2012). Jakob Jongejan, mijn betovergrootvader en ook visser, trouwde in 1826 met GeertruijTouw (zie bericht van 5 februari 2012).
Van Hendrik Jongejan (1802- ?) ontbreekt na 1827 elk spoor. Op 14 oktober 1827 kreeg Willemtje Tale een zoon die Arie Jongejan heette. Het kind werd erkend door Hendrik Jongejan (akte 73, 1827), visser. Hij was de stiefbroer van Willemtje. Arie werd maar een maand oud, hij is overleden op 14 november 1827.
Van een huwelijk tussen Hendrik en Willemtje heb ik geen akte gevonden. Willemtje Taale is in 1833 met Laurens van den Nieuwendijk getrouwd. Zou Hendrik omgekomen zijn op zee ? (Op 5 maart 1828 is een sloep met volledige bemanning vergaan).
Toen Hendrika van Ham overleden was in februari 1834 heeft Maria Jongejan mogelijk de nering van haar stiefmoeder overgenomen. Maria staat bij haar huwelijk op 28 augustus 1834 te boek als winkelierster. Ze trouwde met Gerrit Spuij, een visser die in 1810 in Pernis geboren was.


Arij Jongejan is een ruim jaar later overleden, in 1835. Hij was 68 jaar.


1.  Rechterlijk Archief Middelharnis, inventarisnummer 31, 21 januari 1804. Met signalement

2. Rechterlijk archief Middelharnis, inv. nr. 31, attestatie van 27 juni 1807
3.Archief voormalige gemeente Middelharnis, inv. nr. 9. Resolutieboek, 25 juni 1798

Geen opmerkingen:

Een reactie posten