Op zoek naar de gezinsgeschiedenis van Gerrit Onderdelinden die in 1828 omkwam toen de sloep Catharina en Elizabeth verging kwam ik vier gezinnen tegen die vanuit Middelharnis naar Texel zijn vertrokken.
De gegevens heb ik rond de weduwe van Gerrit Onderdelinden, Neeltje Dominé (1796-1885), gegroepeerd.
Ouders van Neeltje Dominé
Neeltje Dominé is een dochter van Matthijs Dominé (1763-1836) en Teuntje van Brussel (1768-1845) uit Middelharnis. Matthijs en Teuntje hadden zes of zeven kinderen van wie er een jong overleden is. Matthijs was bouwman van beroep.
De gegevens heb ik rond de weduwe van Gerrit Onderdelinden, Neeltje Dominé (1796-1885), gegroepeerd.
Ouders van Neeltje Dominé
Neeltje Dominé is een dochter van Matthijs Dominé (1763-1836) en Teuntje van Brussel (1768-1845) uit Middelharnis. Matthijs en Teuntje hadden zes of zeven kinderen van wie er een jong overleden is. Matthijs was bouwman van beroep.
Teuntje Teunisdr van Brussel is op 7 januari 1845 op Texel overleden. Ze was toen 76 jaar. Ze is met een van haar dochters meeverhuisd na het overlijden van haar man.
Neeltje had een jongere zus, Maatje Dominé, geboren in 1804 en gehuwd op 19 oktober 1823 met Adrianus van der Kloot, een smidsknecht die in 1798 in Oud-Vossemeer geboren was en in Middelharnis woonde. Maatje en Adrianus kregen twee zoons en vier dochters die tussen 1824 en februari 1834 in Middelharnis zijn geboren.
Huwelijk van Neeltje Dominé met Gerrit Onderdelinden
Gerrit Onderdelinden (ook wel geschreven als Onderdelinde, Onder de Linden en varianten) was een zoon van Cornelis Onderdelinden (1769-1833) en Wouterina Bogerman (1771-1817), ook wel geschreven als Boogerman of Bogertman.
Neeltje en Gerrit zijn op 15 februari 1817 in Middelharnis getrouwd. Ze waren allebei minderjarig want Gerrit was nog maar achttien jaar toen hij trouwde en Neeltje was 20 jaar oud. De vader van Gerrit was visser, de vader van Neeltje was bouwman.
Neeltje had een jongere zus, Maatje Dominé, geboren in 1804 en gehuwd op 19 oktober 1823 met Adrianus van der Kloot, een smidsknecht die in 1798 in Oud-Vossemeer geboren was en in Middelharnis woonde. Maatje en Adrianus kregen twee zoons en vier dochters die tussen 1824 en februari 1834 in Middelharnis zijn geboren.
Huwelijk van Neeltje Dominé met Gerrit Onderdelinden
Gerrit Onderdelinden (ook wel geschreven als Onderdelinde, Onder de Linden en varianten) was een zoon van Cornelis Onderdelinden (1769-1833) en Wouterina Bogerman (1771-1817), ook wel geschreven als Boogerman of Bogertman.
Neeltje en Gerrit zijn op 15 februari 1817 in Middelharnis getrouwd. Ze waren allebei minderjarig want Gerrit was nog maar achttien jaar toen hij trouwde en Neeltje was 20 jaar oud. De vader van Gerrit was visser, de vader van Neeltje was bouwman.
Op 14 augustus 1817 werd dochter Wouterina geboren, dan volgt Matthijs op 6 oktober 1818 en dan Jannetje op 23 mei 1826.
De ramp met de Catharina Elisabeth 1828, overlijden van Gerrit Onderdelinde
Gerrit Onderdelinden (1798-1828) was een van de bemanningsleden van de sloep Catharina Elisabeth, stuurman Leendert de Waard, die op 5 maart 1828 met man en muis bij Egmond is vergaan(1). Zie over deze scheepsramp bericht van 21 april 2012 op dit weblog.
Neeltje bleef achter met drie kinderen van tien, negen en bijna twee jaar oud.
Neeltje Dominé hertrouwd met Cornelis Vervaart
Neeltje is in maart 1831 hertrouwd met Cornelis Vervaart (ook wel Vervaert), arbeider, woonachtig in Middelharnis en geboren in 1789 in Oudenbosch. In mei 1831 werd dochter Anthonia geboren, in 1834 Pieter en op 6 april 1841 volgde Teuntje Vervaart.
Verhuizing naar Texel (Eierland en De Cocksdorp)
Nicolas Joseph de Cock scheepsreder te Rotterdam, afkomstig uit Antwerpen, en een aantal andere investeerders kochten in februari 1835 het Eierland, een voormalig eiland dat al eerder door een dijk met Texel verbonden was. In 1835 werden de oostelijk van deze dijk gelegen gronden ingepolderd.
Er waren tweehonderd aandeelhouders die deze landaanwinning financierden. Vanaf april 1836 konden de eerste boeren in de nieuwe polder aan de slag (2). De namen van enkele pioniers staan op de website van Miriam Klaassen.
Adrianus van der Kloot en Maatje Dominé
Verhuizing naar Texel (Eierland en De Cocksdorp)
Nicolas Joseph de Cock scheepsreder te Rotterdam, afkomstig uit Antwerpen, en een aantal andere investeerders kochten in februari 1835 het Eierland, een voormalig eiland dat al eerder door een dijk met Texel verbonden was. In 1835 werden de oostelijk van deze dijk gelegen gronden ingepolderd.
 |
| bron: Geocoaching.com Texel en Eijerland ca. 1630 |
Er waren tweehonderd aandeelhouders die deze landaanwinning financierden. Vanaf april 1836 konden de eerste boeren in de nieuwe polder aan de slag (2). De namen van enkele pioniers staan op de website van Miriam Klaassen.
- Pieter Roelofs Stoepker uit Ulrum
- Eelke Rens Sinia uit Grijpskerk
- Cornelis Arijsz Kievit from Stellendam (een neef van aandeelhouder L. Kievit)
- P.S. Noordhof uit Zuid-Holland
- Paulus Jansz den Bleijker uit Ouddorp
- Johannes van St. Annaland uit Ooltgensplaat
- Dirk Cornelisz Tanis uit Ouddorp die de meekrapcultuur op Texel introduceerde
Adrianus van der Kloot en Maatje Dominé
Maatje Dominé en Adrianus van der Kloot en hun kinderen Marinus, Teuntje, Matthijs, Adriaantje, Jannetje en Martina zijn naar Texel verhuisd. Ook de broer van Adrianus, Jacob van der Kloot uit Oud-Vossemeer, trok op verzoek van De Cock naar Texel . Jacob was timmerbaas. Jacob en Adrianus werden door de Sociëteit Eijerland betaald.
In 1838 werd Adrianus lid van de gemeenteraad van De Cocksdorp en Eijerland waar inmiddels 565 mensen zich gevestigd hadden. Jacob was als aannemer verantwoordelijk voor de bouw van o.a. de directiewoning van de Sociëteit en voor de bouw van de hervormde kerk in 1839. Adrianus werd in 1840 ouderling van deze kerk. De smid was van vele markten thuis want behalve ploegen vervaardigde hij in 1841 ook het uurwerk voor de kerk.
Jacobus Monté en Wouterina Onderdelinden
Na zus Maatje en zwager Adrianus namen ook de dochter en schoonzoon van Neeltje Dominé de stap om naar Texel te verhuizen. Wouterina Onderlinden was in april 1835 op zeventienjarige leeftijd getrouwd met Jacobus Monté, weduwnaar van Cornelia Oosterman, 35 jaar oud. Zijn oudste dochter was twaalf jaar toen hij met Wouterina trouwde. In augustus 1835 werd Wouterina in Middelharnis moeder van een zoon die de naam Gerrit kreeg. Vanaf oktober 1836 woonde het gezin op Texel. Jacobus Monté was kleermaker, ook daar was in de nieuwe polders behoefte aan. Jacobus was niet in dienst van de Sociëteit Eijerland, hij werkte voor eigen rekening (3).
Neeltje Dominé en Cornelis Vervaart
In 1838 werd Adrianus lid van de gemeenteraad van De Cocksdorp en Eijerland waar inmiddels 565 mensen zich gevestigd hadden. Jacob was als aannemer verantwoordelijk voor de bouw van o.a. de directiewoning van de Sociëteit en voor de bouw van de hervormde kerk in 1839. Adrianus werd in 1840 ouderling van deze kerk. De smid was van vele markten thuis want behalve ploegen vervaardigde hij in 1841 ook het uurwerk voor de kerk.
Jacobus Monté en Wouterina Onderdelinden
Na zus Maatje en zwager Adrianus namen ook de dochter en schoonzoon van Neeltje Dominé de stap om naar Texel te verhuizen. Wouterina Onderlinden was in april 1835 op zeventienjarige leeftijd getrouwd met Jacobus Monté, weduwnaar van Cornelia Oosterman, 35 jaar oud. Zijn oudste dochter was twaalf jaar toen hij met Wouterina trouwde. In augustus 1835 werd Wouterina in Middelharnis moeder van een zoon die de naam Gerrit kreeg. Vanaf oktober 1836 woonde het gezin op Texel. Jacobus Monté was kleermaker, ook daar was in de nieuwe polders behoefte aan. Jacobus was niet in dienst van de Sociëteit Eijerland, hij werkte voor eigen rekening (3).
Neeltje Dominé en Cornelis Vervaart
In 1844 of 1845 zijn ook Neeltje Dominé en Cornelis Vervaart met hun kinderen naar Texel verhuisd. In september 1843 toen haar zoon Matthijs Onderdelinden trouwde woonde Neeltje Dominé nog in Middelharnis. Dochter Jannetje Onderdelinden trouwde op 27 december 1845 op Texel met Willem van Huizen die in 1817 in Ouddorp geboren was.
Anthonia Vervaart, dochter uit het tweede huwelijk van Neeltje Dominé trouwde op Texel op 2 april 1853 eveneens met een man die in Ouddorp was geboren, de 28-jarige Adrianus van Vliet.
Overlijden van Cornelis Vervaart op Texel.
Cornelis Vervaart is op 28 februari 1853 op Texel overleden, enkele maanden voor het huwelijk van dochter Anthonia.
Neeltje bleef alleen achter met haar dochter Teuntje van elf en zoon Pieter van achttien. Haar andere drie dochters waren getrouwd en woonden op Texel. Zoon Pieter Vervaart is hier in 1857 overleden toen hij 22 was.
Matthijs Onderdelinde en zijn gezin verhuizen naar Texel
Na het overlijden van zijn stiefvader Cornelis Vervaart is Matthijs Onderdelinde die visser was met zijn vrouw Aagje Korteweg en hun vier kinderen vanuit Middelharnis naar Texel (De Cocksdorp) verhuisd. Zij hebben op Texel nog vier kinderen gekregen. (Zie voor dit gezin de volgende tekst op dit weblog).
Ik veronderstel dat hij vanwege de zorg voor zijn moeder naar Texel vertrok. Daarnaast hebben ook economische motieven een rol gespeeld. De bedrijfstak visserij ontwikkelde zich in Middelharnis niet voorspoedig en op Texel waren in deze jaren wel mogelijkheden om de kost te verdienen voor een gezin.
Anthonia Vervaart, dochter uit het tweede huwelijk van Neeltje Dominé trouwde op Texel op 2 april 1853 eveneens met een man die in Ouddorp was geboren, de 28-jarige Adrianus van Vliet.
Overlijden van Cornelis Vervaart op Texel.
Cornelis Vervaart is op 28 februari 1853 op Texel overleden, enkele maanden voor het huwelijk van dochter Anthonia.
Neeltje bleef alleen achter met haar dochter Teuntje van elf en zoon Pieter van achttien. Haar andere drie dochters waren getrouwd en woonden op Texel. Zoon Pieter Vervaart is hier in 1857 overleden toen hij 22 was.
Matthijs Onderdelinde en zijn gezin verhuizen naar Texel
Na het overlijden van zijn stiefvader Cornelis Vervaart is Matthijs Onderdelinde die visser was met zijn vrouw Aagje Korteweg en hun vier kinderen vanuit Middelharnis naar Texel (De Cocksdorp) verhuisd. Zij hebben op Texel nog vier kinderen gekregen. (Zie voor dit gezin de volgende tekst op dit weblog).
Ik veronderstel dat hij vanwege de zorg voor zijn moeder naar Texel vertrok. Daarnaast hebben ook economische motieven een rol gespeeld. De bedrijfstak visserij ontwikkelde zich in Middelharnis niet voorspoedig en op Texel waren in deze jaren wel mogelijkheden om de kost te verdienen voor een gezin.
Overlijden van Neeltje
Neeltje Dominé is op 31 december 1885 op Texel overleden, 89 jaar oud.
Emigratie van Texel naar Zijpe (N-H), Haarlemmermeer en Noord-Amerika
Van de kinderen van Neeltje woonden toen de meesten al lang niet meer op Texel. Matthijs is rond 1865 al teruggegaan naar Middelharnis. Jannetje Onderdelinden en Willem van Huizen woonden vanaf ca.1858 in de Haarlemmermeer en zijn daar overleden. Wouterina Onderdelinden is na het overlijden van Jacobus Monté hertrouwd, ook zij is in de Haarlemmermeer overleden. Teuntje Vervaart trouwde op 7 april 1871, dertig jaar oud, eveneens in de Haarlemmermeer. Alleen Anthonia Vervaart is voor zover ik na heb kunnen gaan op Texel gebleven.
Zus en zwager Maatje Dominé en Adrianus van der Kloot zijn ook naar de Haarlemmermeer vertrokken en daar overleden.
Van de volgende generatie zijn kinderen zowel uit de familie Van der Kloot als uit de familie Monté naar Noord-Amerika geëmigreerd. De oudste zoon van Maatje en Adrianus heette Marinus van der Kloot, geboren 13 maart 1824 in Middelharnis. Hij vertrok in 1868 naar Chicago vanuit Zijpe in Noord-Holland. Hij was evenals zijn vader smid en stichtte de Vanderkloot Iron Works in Chicago waar veel familieleden werk vonden (4).
Van de volgende generatie zijn kinderen zowel uit de familie Van der Kloot als uit de familie Monté naar Noord-Amerika geëmigreerd. De oudste zoon van Maatje en Adrianus heette Marinus van der Kloot, geboren 13 maart 1824 in Middelharnis. Hij vertrok in 1868 naar Chicago vanuit Zijpe in Noord-Holland. Hij was evenals zijn vader smid en stichtte de Vanderkloot Iron Works in Chicago waar veel familieleden werk vonden (4).
1. Huwelijksbijlage bij het huwelijk van Neeltje Dominé en Cornelis Vervaert, 24 maart 1831, akte 2 Middelharnis.
2. Zie voor meer informatie bijvoorbeeld het hoofdstuk over Eijerland in de Vaderlansche letteroefeningen, Amsterdam, 1837, deel 2. p.496 met vervolg op p. 554. e-book Vaderlansche letteroefeningen
3. Zie de gegevens in Kroniek van Eijerland, samengest. door Anneke Paagman-Bakker. Texel, Stichting 150 jaar Eierland,1985. p. 14-22
De zes jarige Johanna Cornelia Monté(s) is in 1837 op Texel overleden, akte 13 oktober 1837.
4. Zie hiervoor de emigratiegegevens op de website van Miriam Klaassen. Op de website van Dave Jordan staan de gegevens over de familie Van der Kloot http://jordanstuff.net/ourhistory/index.html .
Dit geeft een aardig compleet beeld, ik zal de blog eens verder bekijken. Misschien hier niet relevant, maar het viel behoorlijk tegen in Eierland voor de meesten van hen. Veel mensen zijn weer verder getrokken, bijvoorbeeld naar de al genoemde Haarlemmermeer maar ook naar Amerika.
BeantwoordenVerwijderenGraag zounik dit willen opnemen in mijn Genealogische Databank, waarin Texel een hoofdrol speelt
BeantwoordenVerwijderenBeste Rob,
BeantwoordenVerwijderenDat vind ik prima.
Er is ook nog een bron: K. van Empel, Werkers van Goeree-Overflakkee in de Eierlandse polder. Uit 1998, aanwezig bij Centraal Bureau voor de Genealogie. Ik heb dit nog niet geraadpleegd, misschien staat hier nog meer informatie in.
groet
Marlies