Laurens van der Put (1828-1889), Dirkje Boer (1829-1857) en Arendje van Gelder (1830-1891)

Ouders
Laurens van der Put werd op 17 april 1828 geboren, tweede zoon van Cornelis van der Put (1800-1877) en Arentje de Bloeme (1798-1878). Laurens was een achterkleinzoon van Cornelis van der Put (1750-1788) die als eerste van de familie van der Put naar Middelharnis kwam. Laurens van der Put (1775-1803) was zijn grootvader. Hij is in 1803 verdronken bij de haven van Middelharnis.
Jannetje van der Put, de vrouw van stuurman Cornelis Smit, was een zus van Laurens. Zie ook het bericht van 2 november 2012 op Arjaentje
De lotgevallen van de ouders van Dirkje Boer (Huibert Boer en Adriana Buurveld) zijn op 27 februari 2013 besproken.

Kinderen van Laurens van der Put en Dirkje Boer
Op 27 oktober 1849 trouwden Laurens en Dirkje, hij was 21 en zij twintig jaar. Op 12 juli 1850 werd Arendje geboren. Zij is op 27 juni 1868 overleden, 17 jaar oud. Huibrecht werd in 1852 geboren en Jannetje in 1855. Jannetje overleed toen ze twee was op 13 augustus 1857. 
Huibrecht werd visser, hij trouwde in 1875 met Jannetje Witvliet, dochter van Mattheus Witvliet en Teuntje van Strien (zie tekst van 4 mei 2013).

Overlijden van Dirkje Boer, Laurens hertrouwd
Dirkje Boer is op 8 maart 1857 overleden, ze was 28 jaar. Laurens bleef achter met Huibrecht die bijna vijf jaar was en Jannetje van bijna twee. Het meisje overleed vijf maanden na haar moeder.
Twee jaar later op 21 maart 1859 is Laurens hertrouwd met Arendje van Gelder, geboren 8 maart 1830. Ze waren dertig en 29 jaar oud. Arendje was een dochter van Jacob van Gelder en Neeltje Lugthart. Jacob was visser.

Kinderen van Laurens van der Put en Arendje van Gelder
- Op 21 juli 1860 werd dochter Neeltje van der Put geboren.  Zij trouwde toen ze 34 was met de weduwnaar Teunis van Dongen, hij had zeven kinderen ten tijde van het huwelijk. Samen kregen ze een zoon die Laurens Arend van Dongen heette.
- Cornelis van der Put werd op 10 oktober 1861 geboren. Hij is op 22 oktober 1886 met Cornelia Roodzant getrouwd. Zij is geboren op 7 september 1864, dochter van Arend Roodzant en Angenietje Verhage.
- Jacob uit 1864 werd elf maanden oud
- Jacob uit 1867  twee jaar oud
- Arendje, geboren op 29 september 1872, is op 26 oktober 1895 met Jacob de Koning getrouwd. Ze waren 23 en 24 jaar oud. Jacob was een zoon van Paulus de Koning en Kaatje Vroegindeweij.

Stuurman van de Noordover
Laurens van der Put heeft zijn hele leven als visser gewerkt. Hij is stuurman van de MD14 Noordover van rederij Kolff geweest (1). In het voorjaar van 1872 heeft hij samen met een andere sloep een Zweedse driemast schoener genaamd Danube geborgen. 

Algemeen Handelsblad, 6 april 1872

Ongeluk op de MD 16 Op Hoop van zegen
Stuurmannen kregen op latere leeftijd vaak de functie van ouweman, de rechterhand van de schipper en verantwoordelijk voor de inventaris van het schip. Hij wilde na vijftig jaar stoppen met varen. Op woensdag 25 september 1889 tijdens zijn laatste reis is hij door een van achter komende zee overboord geslagen en verdronken. Hij was 61 jaar oud. Het gebeurde op de vissloep MD 16 Op Hoop van zegen van rederij Kolff, stuurman Jan Koster.

Maas- en Scheldebode, 4 oktober 1889

Arendje van Gelder werd weduwe toen ze 51 jaar was. Ze is in 1891 overleden.

De ramp met de MD 18  Zeemanshoop, 4 december 1895
Zoon Cornelis van der Put (1861-1895) was matroos op de MD 18 Zeemanshoop, de sloep die in de nacht van 6 op 7 december 1895 is vergaan. Cornelia Roodzant werd op 31-jarige leeftijd weduwe. Cornelia en Cornelis hadden geen kinderen. Cornelia is in augustus 1911 naar de Paterson in de Verenigde Staten vertrokken.

Cornelis van der Put Lzn. (1861-1895)

Ook aan boord van de Zeemanshoop waren ook de volgende familieleden:
- Cornelis de Koning (1874-1895), ongehuwd, broer en zwager van Jacob de Koning en Arendje van der Put  (zie bericht van 30 mei 2013).
- Gerrit Roodzant (1872 -1895)  broer van Cornelia, gehuwd met Dirkje van Delft (zie bericht van 29 juli 2013).


De gegevens zijn afkomstig van Pieter Koster te Haarlem en bewerkt voor Arjaentje.
De foto is eveneens afkomstig van Pieter Koster waarvoor dank.

1. Vermelding bij M.J. van Dam, dl 2. Op 5 september 1873 Kornelis Trommel 14 jaar overleden aan boord van de MD 14 Noordover, schipper L.van der Put.

Jan Koster (1861-1934) en Helena Cornelia de Korte (1860-1928)

Ouders broers en zussen
Jan Koster is in 1861 geboren in Middelharnis, zoon van Leendert Koster en Lena Razenberg. Koster was een familie uit Middelharnis die al in de achttiende eeuw visser onder haar leden telde.
Jan had drie broers en zeven zussen. Vader Leendert Koster is jong overleden, in 1876 toen hij 44 jaar was. De jongste zoon Pieter Leendert is een maand na het overlijden van zijn vader geboren. Lena begon een winkeltje om in het levensonderhoud van haar gezin te voorzien en ook de oudste zoons Leendert (geb. 1856) en Jan droegen aan het gezinsinkomen bij.
Helena Cornelia de Korte is in 1860 in Middelharnis geboren, dochter van Jan de Korte en Trijntje Langbroek. Vader Jan de Korte is op13 november 1876  met twee opvarenden overboord geslagen van de MD 5 Onbestendigheid waarvan hij schipper was.

Huwelijk en kinderen
Jan Koster en Helena Cornelia de Korte (Leentje) trouwden op 22 oktober 1880, negentien en twintig jaar oud.
Op 15 januari 1881 is de oudste dochter Lena geboren. In 1882 dochter Trijntje. Elisabeth Cornelia uit 1883 is enkele maanden na de geboorte overleden. Zoon Leendert is in 1885 geboren, dochter Teuntje in 1886. In 1889 werd Helena Cornelia geboren en in 1892 Jannetje die maar enkele maanden oud werd. Jan Koster is van 1893 en Pieter Leendert van 1895.
De eerst negen kinderen waarvan er twee als zuigeling overleden werden in Middelharnis geboren. De vier jongste kinderen, Dingena uit 1897, Elisabeth Cornelia uit 1898, Hendrik uit 1890 en Cornelis uit 1902 zijn in Velsen geboren.
Dingena is in 1909, twaalf jaar oud, in Velsen overleden.
Tien kinderen  van Jan en Leentje bereikten de volwassen leeftijd.

Jan en Leentje woonden in Middelharnis aan het Vingerling en later in de Vissersstraat.
Zij waren diep gelovig en zijn, anders dan de meeste vissersgezinnen, al voor 1890 van de N-H kerk overgestapt naar de Christelijk Gereformeerde gezindte.

Jan Koster en Helena Cornelia de Korte op latere leeftijd

Schipper Jan Koster
Volgens de overlevering begon Jan op zijn negende jaar als kofjekokertje. Hij is al op zijn 24ste jaar schipper geworden van de MD 9 Dankbaarheid.  Daarna was hij schipper van de MD 11 Hendrika Adriana en van  MD 16 Op Hoop van Zegen. Op 25 september 1889 sloeg een van de bemanningsleden, ouweman Laurens van der Put (1828-1889) overboord en verdronk. Zoon Cornelis trouwde Dirkje van der Put, een kleindochter van Laurens van der Put (dcohter van Huibrecht van der Put en Jannettje Witvliet).
Jan Koster heeft altijd voor reder Kolff gevaren.

Verhuizing naar IJmuiden
Leentje was zestien jaar toen haar vader verdronk. Volgens de familieoverlevering heeft zij erop aangedrongen dat Jan een beroep aan de wal zou zoeken. Met het verdwijnen van de visserij uit Middelharnis en de opkomst van IJmuiden was de verhuizing een logische stap.
Op 20 maart 1896 is het gezin vertrokken naar de gemeente Velsen. Jan is daar een "factorij" begonnen dat wil zeggen dat hij de belangen van reders van buiten IJmuiden behartigde. dit hield in de zorg voor de bewaking van de schepen, lossen, bevoorrading, afrekenen van de besomming e.d.). Zijn officiële beroepen volgens het bevolkingsregister waren: werkman, visserijagent, viskoper.
Jan Koster heeft zich ontwikkeld tot een succesvol ondernemer.

Huwelijk en beroep van de kinderen
Jan Koster zette samen met zijn broer Cornelis de vishandel voort. Hendrik werd boekhouder en referendaris bij het Staatsvisserhavenbedrijf. Jan, Elisabeth Cornelia  en Hendrik bleven ongehuwd en zijn op hoge leeftijd in de jaren '80 in Velsen overleden. 
- Lena is in 1905 in Velsen met Hendrik de Korte getrouwd, zoon van Johannes de Korte en Neeltje de Waard (zie tekst op dit weblog van 19 februari 2012). Hendrik was visser en later leraar aan de Visserijschool in IJmuiden.
- Trijntje is in 1906 in Velsen met Jacob Boon (geboren in Texel) getrouwd. Jacob werkte bij de spoorwegen.
- Leendert trouwde in 1910 in Middelharnis met Elizabeth Mosselman.
- Teuntje trouwde in 1910 in Velsen met Johannes Varkevisser uit Katwijk, hij was kuiper van beroep.
- Helena Cornelia is in 1909 in Velsen getrouwd met Hendrik Roelofs die bij de politie was.
- Pieter Leendert was kassier en boekhouder bij het Staatsvisserhavenbedrijf en is in 1926. met Martha van der Plas getrouwd die in 1903 in Velsen was komen wonen.
-  Cornelis trouwde in 1925 met Jannetje van den Doel.

Cornelis Koster (1902-1975), Jannetje, Huibrechtje en Dirkje van den Doel
Cornelis ging op zijn dertiende jaar werken als kantoorbediende en was na 1925 firmant van de Zeevisgroothandel, Haringhandel en factory J. Koster en  zonen. De visgroothandel leidde hij samen met  zijn broer Jan. De vishandel werd rond 1969 beëindigd.
Cornelis is in 1925 getrouwd met Jannetje van den Doel. Beiden waren 23 jaar oud. Jannetje is in 1901 in Rotterdam geboren maar de familie van Jannetje kwam ook uit Middelharnis; zij woonden een aantal jaren in Rotterdam voordat ze naar IJmuiden kwamen. Haar moeder heette Dirkje van der Put, een dochter van Laurens van der Put die op 23 september 1889 verdronken is. Laurens was ouweman op de sloep Op Hoop van Zegen, schipper Jan Koster.

De vader van Jannetje, Huibrechtje en Dirkje was Andries van den Doel (1872-1916) gehuwd met Dirkje van der Put (1875-1967)

Andries van den Doel, Dirkje van der Put
en hun drie oudste kinderen

Andries van den Doel is op 7 juli 1872 in Sommelsdijk geboren. Hij werd visser in Middelharnis en is in mei 1899 met zijn moeder en zijn broers naar Rotterdam verhuisd. Andries en Dirkje zijn op 6 oktober 1899 in Middelharnis getrouwd en een maand later naar Rotterdam verhuisd waar Andries als los werkman en bootwerker de kost verdiende. Ze kregen zeven kinderen: Jannetje in 1901, Andries in 1903, Teuntje in 1906, Adriaantje uit 1907 is jong overleden, Huibrechtje in 1909, Adriaantje in 1910 en Dirkje in 1913. In mei 1915 is het gezin naar IJmuiden verhuisd waar Jan op 23 mei 1916 geboren is.
Andries is overleden op 16 november 1916. Hij is als matroos aan boord van de IJM 19 Dahlia tijdens de wacht over boord geslagen en verdronken, 44 jaar oud. Dirkje bleef achter met zeven kinderen, de jongste was een half jaar oud en de oudste vijftien.

IJmuider Courant, 22 november 1916
zowel de leeftijd als het aantal kinderen klopt niet.

Jannetje van den Doel is in 1937 in Beverwijk overleden, ze was nog maar 35 jaar oud. Cornelis is in januari 1939 hertrouwd met een zus van Jannetje, Huibrechtje van den Doel. Binnen het jaar werd Cornelis opnieuw weduwnaar, zijn tweede vrouw overleed in oktober 1939.
In 1948 trouwde Cornelis voor de derde keer, nu met Dirkje van den Doel, een zus van Jannetje en Huibrechtje. Dirkje is heel oud geworden: in 2006 in Haarlem overleden, 93 jaar oud.

Bij het overlijden van Cornelis, verscheen een artikel in het tijdschrift de Visserijwereld (nr. 5, 30 jan. 1975) waaruit blijkt dat Cornelis in landelijke organisaties op visserijgebied na de tweede wereldoorlog een zeer belangrijke rol heeft gespeeld. Voorzitter van de Nederlandse Zeevisgroothandel Vereniging, lid van het bestuur van het bedrijfschap voor visserijproducten. Hij wordt getypeerd als iemand met een grote kennis en scherp verstand "terwijl hij tevens de gave van het woord bezat en een welversneden pen".


Met dank aan Pieter Koster uit Haarlem, kleinzoon van Jan Koster, voor de informatie en de foto's.
Zijn artikel met de foto van Jan en Leentje is in 2011 gepubliceerd onder de titel "Op zoek naar wie is wie op een oude foto" in het Het Feyne kwartier, Genealogisch Centrum Goeree-Overflakkee

Over de jongste broer van Jan Koster, Pieter Leendert, is op 25 februari 2012 een bijdrage op dit weblog geplaatst onder de titel "Toen Piet-Leen Koster thuiskwam". De bijdrage "Herinneringen aan Meutje Jannetje en Opoe Koster" is op 28 maart 2012 geplaatst.
Recent is op de website van de Watersportvereniging Flacquee de geschiedenis van Vingerling 15 gepubliceerd, het pand waar de Kosters een tabakszaak hadden. Zie hiervoor de link: Achter het vooroverhellende geveltje; enige fragmenten uit het Koster familieboek over het Vingerling.

Cornelis Smit (1821-1872), Jannetje van der Put (1821-1846) en Adriaantje Boon (1827-1908)

Ouders
Cornelis Smit is een zoon van Jakob Smit (visser) en Tannetje Witvliet. De vader van Jakob heette Cornelis (zie berichten van 14 november 2014 en 12 januari 2016). De vader van Tannetje was Mattheus Witvliet, hij is in 1811 overleden. Haar moeder heette Geertruij van der Daf, ze was dagwerkster.

Mattheus Smit (1825-1850)  was ook een  zoon van Jakob en Tannetje, geboren op 23 april 1825.  Hij is op 27 december 1850 overboord geslagen en verdronken op 53 graden NB (1).
Jannetje van der Put is een dochter van Cornelis van der Put en Arentje de Bloeme. Hun zoon Laurens van der Put (1828-1889) is in 1889 verdronken. De vader van Cornelis heette ook Laurens van der Put (1775-1803). Hij is bij de haven van Middelharnis overboord gevallen van een bezaanschuit waar hij mee uit vissen ging.

Huwelijk van Cornelis Smit en Jannetje van der Put
Het huwelijk is gesloten op 12 april 1843. Op 14 augustus 1843 is Tannetje Witvliet Smit geboren en op 18 december 1844 Cornelis Smit. 

Jannetje van der Put is op 4 oktober 1846 overleden.

Huwelijk van Cornelis Smit en Adriaantje Boon

Ruim een jaar later, op 26 december 1847, is Cornelis hertrouwd met Adriaantje Boon (geb. 17 oktober 1827)  Met Tannetje en Cornelis uit het eerste huwelijk van Cornelis woonden ze op de Oostdijk in Middelharnis. 

Huwelijksakte Middelharnis 1847 nr. 15

Adriaantje Boon is een dochter van Gerrit Boon (visser, geboren 1773) en Maria van den Berg.

Kinderen uit het huwelijk van Cornelis Smit en Adriaantje Boon: Gerrit in 1849, Jacob in 1852, Mattheus in 1854, Marinus in 1857, Maria in 1859, Hendrik in 1861, Leendert in 1863, Magdalena in 1865 en Maartje in 1867.
Bij elkaar had Cornelis Smit elf kinderen die allemaal in leven bleven wat voor deze tijd heel bijzonder was. Temeer daar het gezin op de Oostdijk woonde, een ongezonde woonomgeving waar de cholera in 1866 veel slachtoffers maakte.

Tannetje Witvliet Smit (1843-1912) en Arend de Waard (1842-1872)

De oudste dochter van Cornelis uit zijn eerste huwelijk trouwde op 17 oktober 1866 met Arend de Waard, visser. De vader van Arend was schipper en heette Simon.Ze kregen drie kinderen: Simon in 1868, Cornelis in 1870 en Lena in 1872. In de geboorteakte van Simon is per ongeluk een andere vader ingevuld, dit is in 1887 gecorrigeerd op verzoek van Tannetje.
Op 12 november 1872 is Arend de Waard verdronken toen de sloep Middelharnis verging.

Cornelis Smit (1844-1868) en Elizabeth Lodder (1847-1875)
Cornelis, zoon uit het eerste huwelijk van Cornelis Smit met Jannetje van der Put, trouwde op 23 april 1868 met Elizabeth Lodder uit Sommelsdijk. Ze waren 23 en twintig jaar oud. Cornelis was visser.
Op 25 mei 1868, dus een maand na de het huwelijk, is Cornelis verdronken. Hij is overboord gevallen van de vissloep Middelharnis op 56 NB. Vermoedelijk de sloep waarop ook zijn vader voer (2). Elizabeth was toen nog maar net in verwachting want op 19 januari 1869 is dochter Adriaantje Cornelia geboren. Ze is deels vernoemd naar haar vader. 

Op 27 september 1872 is Elizabeth Lodder hertrouwd met Jan Wittekoek, arbeider. Samen kregen ze in maart 1873 een zoon Leendert Wittekoek die maar een half jaar oud geworden is. Ze woonden in de Nieuwstraat.
Elizabeth overleed in 1875 toen ze 28 jaar oud was. Jan Wittekoek is weer bij zijn ouders (Leendert Wittekoek en Hendrina de Koning) gaan wonen. Hij werd slager en later, net als zijn vader, nachtwaker. Na het overlijden van zijn ouders bleef hij met zijn halfbroer Leendert Buurveld in de Nieuwstraat wonen. Op 22 april 1898 trouwde hij met Cornelia Groen (1864-1948). Jan Wittekoek is op 19 juni 1934 overleden.
Adriaantje Cornelia Smit is na het overlijden van haar moeder in het Burgerweeshuis opgenomen en in 1891 getrouwd met Simon Verhage (3). Simon is een zoon van Neeltje de Waard, Neeltje is een zus van bovenvermelde Arend de Waard die ook in 1872 verdronk.
Adriaantje Cornelia Smit en Simon Verhage woonden in de 3e Weistraatje.

Adriaantje Cornelia Smit (1869-1933)

Simon Verhage (1867-  )

Gerrit Smit (1849-1872) en Adriaantje Schilperoord (1849-1928)

Huwelijksakte Middelharnis 1872 nr.10

Het gezin van Gerrit en Adriaantje (geboren 13 februari 1849) trof vier jaar later precies hetzelfde lot als het gezin van Cornelis en Elizabeth. Ze zijn gehuwd op 24 april 1872. Gerrit was visser.  Op 12 november 1872 is hij verdronken, 22 jaar oud, toen de sloep Middelharnis met man en muis verging.
Twee maanden na het overlijden van Gerrit werd zoon Gerrit Cornelis Marinus Smit op 14 januari 1873 geboren. Hij is genoemd naar de beide overleden broers en naar zijn grootvader.
Op 6 november 1875 is er een zoon van Adriaantje geboren die als Klaas Smit werd aangegeven. Dit is in 1877 veranderd in Klaas de Jong, toen Adriaantje hertrouwde met Klaas de Jong. Samen kregen ze negen kinderen.

Scheepsramp met de Middelharnis 1872, overlijden van 4 familieleden

Op 12 november 1872 is de sloep Middelharnis van reder Johannes Meijer Veerman ter hoogte van Terschelling vergaan. Doordat een andere sloep in de buurt voer is de toedracht vrij nauwkeurig bekend. De Middelharnis werd aangevaren door een bark tijdens een sneeuwstorm. Alle opvarenden verloren het leven.
Cornelis Smit (1821-1872) schipper 50 jaar oud, Gerrit Smit (1849-1872) 22 jaar oud en Marinus (1857-1872) 15 jaar oud waren onder de slachtoffers. Ook Arend de Waard, de man van Tannetje was aan boord, hij was 30 jaar.
Daarmee was het gezin van de schipper zeer zwaar getroffen.

Zierikzeesche Nieuwsbode, 7 december 1872

De nabestaanden
Adriaantje Boon was 45 jaar oud toen haar man en haar zonen Gerrit en Marinus verdronken zijn. Haar stiefzoon Cornelis was vier jaar daarvoor verdronken. Ze had twee jonge schoondochters en een stiefdochter die weduwe geworden waren.
Jacob was toen met 20 jaar de oudste zoon, Mattheus was 17, Maria was 13, Hendrik 11. Leendert, Magdalena en Maartje waren nog beneden de 10 jaar.
Er is in december 1872 een grootscheepse liefdadigheidsactie gehouden met een oproep in het Algemeen Handelsblad en tal van inzamelpunten in het land. De opbrengst was wellicht voldoende om de eerste jaren door te komen en een nieuwe start te maken.

Rouwklacht, gedicht van Ds. W.C. Huizer

Adriaantje staat als "zonder beroep" geregistreerd in de huwelijksaktes van Mattheus in 1877 en Maria in 1880. Dochter Maria is op jonge leeftijd winkelierster geworden. Vermoedelijk werd het gezin door de oudste kinderen onderhouden.
Jacob werd machinist, hij is vertrokken naar Hellevoetsluis en later naar Den Haag. Mattheus trouwde op 22-jarige leeftijd in Hellevoetsluis, zijn beroep was stuurman. Hendrik trok naar Opmeer in 1878 en later naar Hellevoetsluis. Hij was onderwijzer.
In oktober 1883 is een groot deel van het gezin naar Den Haag (Scheveningen ?) verhuisd: zoon Jacob met moeder Adriaantje en de dochters Magdalena en Maartje. Leendert verhuisde eerst naar Rotterdam en later ook naar Den Haag waar hij kleermaker werd.
Maria Smit was ten tijde van haar huwelijk winkelierster, ze trouwde in 1880 op 21-jarige leeftijd met timmerman Nicolaas van der Slik (ook vermeld als koopman in aardappelen).
De weduwe van Arend de Waard, Tannetje Witvliet Smit, woonde voor haar vertrek naar Vlaardingen op 6 september 1882 op de Westdijk B324. Zoon Simon trouwde in 1893 in Vlaardingen. Cornelis is in 1897 in Maassluis getrouwd met Willemina Mostert. Hij is in 1930 in Rotterdam overleden. Tannetje is in 1912 in Rotterdam overleden. Ze woonde daar met dochter Lena en schoonzoon Hendrik Johannes Schoon.

1. Akte 101, overlijden Middelharnis 1850, overlijden aangegeven door visser-stuurman Maarten Langbroek 24 jaar en Abraham Trommel, visser 52 jaar.

2. Akte 27, overlijden Middelharnis 1868, 25 mei overleden, overlijden aangegeven op 30 mei 1868 door Rokus de Groot, visser 33 jaar en Adrianus van der Poel, visser 51 jaar.

3. Bevolkingsregister 1861-1890. scan 8, 1080,1081 via genver.nl idem 1890-1921, scan 1837.
Foto's met dank aan Kees van Groningen, Doetinchem.