Middelharnissche Visschersvaartuigen. Het beeldverhaal van Hendrik de Korte. Deel 5, de schoenersloep.

 

Tekening 7.  Schoenersloep van hout of ijzer

'Schoenersloep van hout of ijzer. Hout 82 voet, ijzer 89 voet lang.
Men ligt op de 'visscherij te steken', d.w.z. de sloep ligt 'bij den wind', en het roer staat vast.Bij goed weer staat de gehele stagfok op, anders een 'punt' vastgemaakt aan het dek. Kluiver heet 'vijfkleer'. Eerste houten sloep in 1888, ijzeren in 1896. Bovenstaande sloep is van ijzer'.

Op de tekening de stalen sloep MD 10 Johanna Hendrika, die heeft gevaren van 1896 tot 1915.

In 1870 bracht rederij Kwak en Zoon uit Zwartewaal een nieuw model sloep in de vaart: een schoenersloep met twee lange masten, de Presto I. Pas in 1888 waren in Middelharnis de eerste schoenersloepen te zien in de haven. De MD 12 Zeemeeuw was een nieuwgebouwde houten schoenersloep van rederij Kolff van 83 voet lang, 23,50 meter. De MD 7 Toekomst en de MD 35 Pionier waren zeer grote tweedehands schoenersloepen uit Antwerpen, 31,4 meter lang.

MD 10 Johanna Hendrika was de eerste stalen schoenersloep van Middelharnis. In Pernis kwamen dergelijke sloepen al vanaf 1886 in gebruik. De sloep kwam in 1896 in de vaart en was 90 voet, 25,32 meter, lang. Het zusterschip van de MD 10 was de MD 14 Paul Kruger van Kolff, nieuwgebouwd in 1900. De tweedehands aankopen MD 7 Burgemeester Mijs, MD 2 Prinses Juliana en MD 6 Wilhelmina zagen er hetzelfde uit.

De MD 10 Johanna Hendrika
(Streekarchief Goeree-Overflakkee)

Houten en stalen schoenersloepen met twee even lange masten noemden de vissers ‘langmasters’. Ze werden uitsluitend voor de beugvisserij gebruikt. Vanaf ongeveer 1905 werden deze schoenersloepen ook wel aangeduid als ‘beugsloepen’. Deze term werd gebruikt om de schoeners te onderscheiden van de multifunctionele sloepen met anderhalve mast voor zowel de beug- als haringvisserij (zie tekening 8). De officiële naam voor alle sloepen van Middelharnis was en bleef ‘bunvischsloep’.