Posts tonen met het label bouwman. Alle posts tonen
Posts tonen met het label bouwman. Alle posts tonen

donderdag 5 december 2013

Cornelis Willem Boogerman (1823-1854) en Huibertje Dubbeld (1825-1891)

Ouders
Cornelis (ook wel Kornelis) Willem Boogerman is een zoon van Johannis Boogerman en Trijntje Wesdijk. Hij is geboren in Sommelsdijk op 5 januari 1823. Zijn vader was afkomstig uit Oude-Tonge. Johannis is broodbakker en bouwman geweest. Trijntje kwam uit Middelharnis.
Huibertje Dubbeld is een dochter van Machiel Dubbeld en Maria van der Kamp. Ze is geboren op 19 oktober 1825 in Middelharnis. Haar vader was visser.

Huwelijk en kinderen
Cornelis en Huibertje trouwden op 9 mei 1847 in Middelharnis, ze waren 24 en 21 jaar oud. Hij was visser en zij was dienstbode van beroep ten tijde van het huwelijk.
Op 3 augustus 1847 werd Trijntje geboren en op 13 juli 1850 Maria. De jongste was Johannes van 9 augustus 1852.

Cornelis Willem Boogerman verdronken in 1854
Op 2 december 1854 is Cornelis Willem op volle zee verdronken. Vier dagen later, op 6 december 1854, werd aangifte gedaan van het overlijden (1) door Hendrik Langbroek, 41 jaar, visser-stuurman en zwager van de overledene en Willem de Bloeme, visser, 42 jaar. Cornelis Willem is volgens de verklaring "op 53 graden Noorderbreedte overboord geslagen en dadelijk verdronken". Hij was ruim 31 jaar.
We maken hier uit op dat Cornelis Willem aan boord was bij Hendrik Langbroek, stuurman (schipper) op de MHS5 Dankbaarheid van rederij Kolff (2),

Nabestaanden
Huibertje bleef op 29- jarige leeftijd achter met drie jonge kinderen. Zoon Johannis overleed in 1857, vier jaar oud. Ze woonden op de Oostdijk.
Huibertje is op 13 april 1865 hertrouwd met Cornelis van Bezeij, een weduwnaar uit Oud-Beijerland. Trijntje is in 1870 in Oud-Beijerland met Dirk Snijders getrouwd en Maria trouwde in 1873 met Bastiaan Zeeman uit Oud-Beijerland. 

Pieter Dubbeld die in november 1872 omgekomen is bij de ramp met de sloep Middelharnis is een broer van Huibertje. zie bericht van 14 december 2012.

1. Overlijdensakte Middelharnis, 1854,74. Helena Cornelia Boogerman, geboren 1811 was getrouwd met Hendrik Langbroek (1813-1881). Hendrik Langbroek en Willem de Bloeme waren ook getuige bij het huwelijk van Cornelis en Huibertje (akte 6, 1847).
2. De sloepen van Middelharnis, 1834-1923. Handgeschreven overzicht, auteur onbekend. Aanwezig in Maritiem Museum Rotterdam,

Genealogische gegevens afkomstig van Harry en Atie de Hamer-Boogerman.

woensdag 7 augustus 2013

Emigratie van Middelharnis naar Texel tussen 1836 en 1853

Op zoek naar de gezinsgeschiedenis van Gerrit Onderdelinden die in 1828 omkwam toen de sloep Catharina en Elizabeth verging kwam ik vier gezinnen tegen die vanuit Middelharnis naar Texel zijn vertrokken. 
De gegevens heb ik rond de weduwe van Gerrit Onderdelinden, Neeltje Dominé (1796-1885), gegroepeerd.

Ouders van Neeltje Dominé
Neeltje Dominé is een dochter van Matthijs Dominé (1763-1836) en Teuntje van Brussel (1768-1845) uit Middelharnis.  Matthijs en Teuntje hadden zes of zeven kinderen van wie er een jong overleden is. Matthijs was bouwman van beroep.
Teuntje Teunisdr van Brussel is op 7 januari 1845 op Texel overleden. Ze was toen 76 jaar. Ze is met een van haar dochters meeverhuisd na het overlijden van haar man.

Neeltje had een jongere zus, Maatje Dominé, geboren in 1804  en gehuwd op 19 oktober 1823 met Adrianus van der Kloot, een smidsknecht die in 1798 in Oud-Vossemeer geboren was en in Middelharnis woonde. Maatje en Adrianus kregen twee zoons en vier dochters die tussen 1824 en februari 1834 in Middelharnis zijn geboren.

Huwelijk van Neeltje Dominé met Gerrit Onderdelinden
Gerrit Onderdelinden (ook wel geschreven als Onderdelinde, Onder de Linden en varianten) was een zoon van Cornelis Onderdelinden (1769-1833) en Wouterina Bogerman (1771-1817), ook wel geschreven als Boogerman of Bogertman.
Neeltje en Gerrit zijn op 15 februari 1817 in Middelharnis getrouwd. Ze waren allebei minderjarig want Gerrit was nog maar achttien jaar toen hij trouwde en Neeltje was 20 jaar oud. De vader van Gerrit was visser, de vader van Neeltje was bouwman.
Op 14 augustus 1817 werd dochter Wouterina geboren, dan volgt Matthijs op 6 oktober 1818 en dan Jannetje op 23 mei 1826.

De ramp met de Catharina Elisabeth 1828, overlijden van Gerrit Onderdelinde
Gerrit Onderdelinden (1798-1828) was een van de bemanningsleden van de sloep Catharina Elisabeth, stuurman Leendert de Waard, die op 5 maart 1828 met man en muis bij Egmond is vergaan(1). Zie over deze scheepsramp bericht van 21 april 2012 op dit weblog.
Neeltje bleef achter met drie kinderen van tien, negen en bijna twee jaar oud.

Neeltje Dominé hertrouwd met Cornelis Vervaart
Neeltje is in maart 1831 hertrouwd met Cornelis Vervaart (ook wel Vervaert), arbeider, woonachtig in Middelharnis en geboren in 1789 in Oudenbosch. In mei 1831 werd dochter Anthonia geboren, in 1834 Pieter en op 6 april 1841 volgde Teuntje Vervaart. 

Verhuizing naar Texel (Eierland en De Cocksdorp)
Nicolas Joseph de Cock scheepsreder te Rotterdam, afkomstig uit Antwerpen, en een aantal andere investeerders kochten in februari 1835 het Eierland, een voormalig eiland dat al eerder door een dijk met Texel verbonden was. In 1835 werden de oostelijk van deze dijk gelegen gronden ingepolderd.



bron: Geocoaching.com
Texel en Eijerland ca. 1630

Er waren tweehonderd aandeelhouders die deze landaanwinning financierden.  Vanaf april 1836 konden de eerste boeren in de nieuwe polder aan de slag (2).  De namen van enkele pioniers staan op de website van Miriam Klaassen.
  • Pieter Roelofs Stoepker uit Ulrum
  • Eelke Rens Sinia uit Grijpskerk
  • Cornelis Arijsz Kievit from Stellendam (een neef van aandeelhouder L. Kievit)
  • P.S. Noordhof uit Zuid-Holland 
  • Paulus Jansz den Bleijker uit Ouddorp
  • Johannes van St. Annaland uit Ooltgensplaat
  • Dirk Cornelisz Tanis uit Ouddorp die de meekrapcultuur op Texel introduceerde
Behalve boeren en landarbeiders (waarvan er heel veel uit Ouddorp kwamen) waren ook ambachtslieden nodig in het nieuwe land. De Cock huurde in 1835 Adrianus van der Kloot uit Middelharnis in als smid. Zijn eerste opdracht was het maken van drie ploegen naar een model dat in Stellendam werd gebruikt (3).

Adrianus van der Kloot en Maatje Dominé
 
Maatje Dominé en Adrianus van der Kloot en hun kinderen Marinus, Teuntje, Matthijs, Adriaantje, Jannetje en Martina zijn naar Texel verhuisd. Ook de broer van Adrianus, Jacob van der Kloot uit Oud-Vossemeer, trok op verzoek van De Cock naar Texel . Jacob was timmerbaas. Jacob en Adrianus werden door de Sociëteit Eijerland betaald.
In 1838 werd Adrianus lid van de gemeenteraad van De Cocksdorp en Eijerland waar inmiddels 565 mensen zich gevestigd hadden. Jacob was als aannemer verantwoordelijk voor de bouw van o.a. de directiewoning van de Sociëteit en voor de bouw van de hervormde kerk in 1839. Adrianus werd in 1840 ouderling van deze kerk. De smid was van vele markten thuis want behalve ploegen vervaardigde hij in 1841 ook het uurwerk voor de kerk.

Jacobus Monté en Wouterina Onderdelinden
Na zus Maatje en zwager Adrianus namen ook de dochter en schoonzoon van Neeltje Dominé de stap om naar Texel te verhuizen. Wouterina Onderlinden was in april 1835 op zeventienjarige leeftijd getrouwd met Jacobus Monté, weduwnaar van Cornelia Oosterman, 35 jaar oud. Zijn oudste dochter was twaalf jaar toen hij met Wouterina trouwde. In augustus 1835 werd Wouterina in Middelharnis moeder van een zoon die de naam Gerrit kreeg. Vanaf oktober 1836 woonde het gezin op Texel. Jacobus Monté was kleermaker, ook daar was in de nieuwe polders behoefte aan. Jacobus was niet in dienst van de Sociëteit Eijerland, hij werkte voor eigen rekening (3).

Neeltje Dominé en Cornelis Vervaart
In 1844 of 1845 zijn ook Neeltje Dominé en Cornelis Vervaart met hun kinderen naar Texel verhuisd. In september 1843 toen haar zoon Matthijs Onderdelinden trouwde woonde Neeltje Dominé nog in Middelharnis. Dochter Jannetje Onderdelinden trouwde op 27 december 1845 op Texel met Willem van Huizen die in 1817 in Ouddorp geboren was.
Anthonia Vervaart, dochter uit het tweede huwelijk van Neeltje Dominé trouwde op Texel op 2 april 1853 eveneens met een man die in Ouddorp was geboren, de 28-jarige Adrianus van Vliet.

Overlijden van Cornelis Vervaart op Texel.
Cornelis Vervaart is op 28 februari 1853 op Texel overleden, enkele maanden voor het huwelijk van dochter Anthonia.
Neeltje bleef alleen achter met haar dochter Teuntje van elf en zoon Pieter van achttien. Haar andere drie dochters waren getrouwd en woonden op Texel. Zoon Pieter  Vervaart is hier in 1857 overleden toen hij 22 was.

Matthijs Onderdelinde en zijn gezin verhuizen naar Texel
Na het overlijden van zijn stiefvader Cornelis Vervaart is Matthijs Onderdelinde die visser was met zijn vrouw Aagje Korteweg en hun vier kinderen vanuit Middelharnis naar Texel (De Cocksdorp) verhuisd. Zij hebben op Texel nog vier kinderen gekregen. (Zie voor dit gezin de volgende tekst op dit weblog).
Ik veronderstel dat hij vanwege de zorg voor zijn moeder naar Texel vertrok. Daarnaast hebben ook economische motieven een rol gespeeld. De bedrijfstak visserij ontwikkelde zich in Middelharnis niet voorspoedig en op Texel waren in deze jaren wel mogelijkheden om de kost te verdienen voor een gezin. 

Overlijden van Neeltje
Neeltje Dominé is op 31 december 1885 op Texel overleden, 89 jaar oud.

Emigratie van Texel naar Zijpe (N-H), Haarlemmermeer en Noord-Amerika
Van de kinderen van Neeltje woonden toen de meesten al lang niet meer op Texel. Matthijs is rond 1865 al teruggegaan naar Middelharnis. Jannetje Onderdelinden en Willem van Huizen woonden vanaf ca.1858 in de Haarlemmermeer en zijn daar overleden.  Wouterina Onderdelinden is na het overlijden van Jacobus Monté hertrouwd, ook zij is in de Haarlemmermeer overleden. Teuntje Vervaart trouwde op 7 april 1871, dertig jaar oud, eveneens in de Haarlemmermeer. Alleen Anthonia Vervaart is voor zover ik na heb kunnen gaan op Texel gebleven.
Zus en zwager Maatje Dominé en Adrianus van der Kloot zijn ook naar de Haarlemmermeer vertrokken en daar overleden. 
Van de volgende generatie zijn kinderen zowel uit de familie Van der Kloot als uit de familie Monté naar Noord-Amerika geëmigreerd.  De oudste zoon van Maatje en Adrianus heette Marinus van der Kloot, geboren 13 maart 1824 in Middelharnis. Hij vertrok in 1868 naar Chicago vanuit Zijpe in Noord-Holland. Hij was evenals zijn vader smid en stichtte de Vanderkloot Iron Works in Chicago waar veel familieleden werk vonden (4).

1. Huwelijksbijlage bij het huwelijk van Neeltje Dominé en Cornelis Vervaert, 24 maart 1831, akte 2 Middelharnis.
2. Zie voor meer informatie bijvoorbeeld het hoofdstuk over Eijerland in de Vaderlansche letteroefeningen, Amsterdam, 1837, deel 2. p.496 met vervolg op p. 554. e-book Vaderlansche letteroefeningen
3. Zie de gegevens in Kroniek van Eijerland, samengest. door Anneke Paagman-Bakker. Texel, Stichting 150 jaar Eierland,1985.  p. 14-22
De zes jarige Johanna Cornelia Monté(s) is in 1837 op Texel overleden, akte 13 oktober 1837.
4. Zie hiervoor de emigratiegegevens op de website van Miriam Klaassen. Op de website van Dave Jordan staan de gegevens over de familie Van der Kloot http://jordanstuff.net/ourhistory/index.html .


maandag 12 november 2012

Pieter van den Berg (1849-1910) en Cornelia Schol (1850-1935)

Scheepsramp Lucretia Adelaïde 1865, overlijden van Gerrit van den Berg en scheepsramp 1863, overlijden van Jan van den Berg
Pieter van den Berg is een zoon van Gerrit van den Berg, visser en Elizabeth Oosterling die ten tijde van haar huwelijk dienstbode was. Gerrit en Elizabeth trouwden op 5 mei 1844.
Vader Gerrit is geboren in Dirksland op 17 september1817, hij was een zoon van Jannetje van den Berg. Wie zijn vader was is onbekend. Gerrit en Elizabeth hadden vijf zonen: Jan, Pieter, Leendert, Hendrik en Gerrit Jan en een dochter Lena. Leendert is maar twee jaar oud geworden.
Gerrit van den Berg (1817-1865) is verdronken in februari 1865 toen de sloep Lucretia Adelaïde schipper Aren de Koning met man en muis vergaan is (1).
De oudste zoon Jan van den Berg (1844-1863)   geboren 26 oktober 1844, is ook verdronken vermoedelijk in 1863. Bjj het vergaan van de sloep in 1865 was sprake van een weduwe die in 1863 een zoon verloren had. Dit heeft waarschijnlijk op dit gezin betrekking. (2)

De nabestaanden van Gerrit van den Berg
Op 15 juli 1865 is de jongste zoon Gerrit Jan geboren, vernoemd naar zijn overleden vader en zijn broer. Op 3 juli 1866 is zoon Hendrik overleden, hij was vier jaar oud.
Elizabeth Oosterling hertrouwde in 1868 met Willem Buth, weduwnaar van Geertrui van der Waal. Willem was arbeider.
Lena was dienstbode en is op 29 maart 1878 getrouwd met Job Hollander, ze was toen twintig jaar oud. Gerrit Jan trouwde in 1887 met Hendrika Noordijk.
Elizabeth is in 1892 overleden.

Huwelijk
Pieter van den Berg, de tweede zoon van Gerrit van den Berg en Elizabeth Oosterling, geboren 7 januari 1849 trouwde op 27 april 1871  in Sommelsdijk met Cornelia Schol. Ze waren 22 en 21 jaar oud. Pieter was visser van beroep. De vader van Cornelia, Lieven Schol, was bouwman. Zo'n gemengd huwelijk kwam niet zo vaak voor, vissers trouwden meestal onder elkaar.

Kinderen
In 1874 werd dochter Elizabeth geboren; in 1876 zoon Lieven. Dochter Gerritje uit 1877 werd maar zes weken oud. Maatje werd in 1879 geboren, Gerritje in 1882. 
Jan uit 1884 werd maar drieënhalf haar oud, Jacob uit 1885 werd maar ruim een half jaar oud.
Pietertje werd in 1887 geboren en tot slot volgde Jan in 1889.
Zes van de negen kinderen bereikten de volwassen leeftijd.
Het gezin woonde aan het Nieuwdorp vlakbij de Vissersstraat in Middelharnis en later in een van de Weistraatjes. Willem Buth, de tweede man van de moeder van Pieter, weduwnaar geb. 1833, woonde bij het gezin in.

Huwelijk van de kinderen
Elizabeth de oudste dochter trouwde als eerste, met Jan Lodder uit Sommelsdijk in 1895.
Lieven van den Berg was visser en trouwde in 1898 met Marie Aupperlée. Ze woonden korte tijd in Vlaardingen. 
Maatje trouwde in 1903 met Marinus Vos uit Scherpenisse. Zie volgend bericht op dit weblog.
Gerritje trouwde in 1905 met Leendert van der Waal, Pietertje  in 1912 met Hendrik Viskil (zijn vader Willem was de schipper van de Zeemanshoop, verdronken in 1895) en Jan werd ook visser en trouwde in 1918 met Elizabeth Cornelia Breeman uit Sommelsdijk.

Uit het fotoboek van Cor Hameeteman, Sommelsdijk, een eeuw in foto's en herinneringen deze foto van de vier zussen Maatje, Elizabeth, Pietertje en Gerritje, met de echtgenoot van Gerritje. 



Scan uit het boek: C. Hameeteman, Sommelsdijk,
een eeuw in foto's en herinneringen.
Als iemand weet wie de rechten heeft op deze foto
graag een berichtje, dan kan ik alsnog toestemming vragen.

Scheepsramp Luctor en Emergo 1910, overlijden van Pieter
In januari 1910 verging de vissloep MD 1 Luctor et Emergo tijdens noodweer in de omgeving van de Doggersbank. De dertien bemanningsleden verdronken waaronder Gerrit Jongejan, een oudere broer van Opa Jongejan, Adrianus Cornelis Jongejan en Pieter van den Berg.
Zie voor beschrijving de berichten van 13 februari 2012 en 2 november 2012.
Pieter van den Berg was 61 jaar en had de functie van ouweman, een ervaren lid van de bemanning na de schipper de hoogste in rang.

Nabestaanden
Ten tijde van het overlijden van Pieter waren alleen Pietertje en Jan nog thuis. Pietertje is op 26 juli 1912 getrouwd met Hendrik Viskil (1887-  ), zoon van de schipper van de Zeemanshoop die in 1895 is vergaan. Het paar heeft nog even bij Cornelia ingewoond. Willem Buth de stiefvader van Pieter die inwoonde is in augustus 1911 verhuisd  (in februari 1913 overleden).
Pietertje van den Berg en Hendrik Viskil zijn in 1913 naar Velsen verhuisd. Cornelia Schol is in oktober 1913 naar Sommelsdijk verhuisd waar ze waarschijnlijk haar intrek nam bij een van de kinderen, of beurtelings bij één van hen woonde zoals toen ook wel gebeurde. Jan is gelijk met zijn moeder verhuisd naar Sommelsdijk. Jan was diepzeevisser en is na zijn huwelijk in 1919 weer aan het Nieuwdorp in Middelharnis gaan wonen.

Jan van den Berg (1889-  )
Jan is ca. 1903 als kofjekokertje gaan varen op de MD28. Hij vertelt in een interview uit 1986 (3) dat zijn opa, zijn oom en zijn vader zijn verdronken. Hij was 21 toen zijn vader verdronk. Hij vertelt over het leven aan boord, het slechte eten en de gebrekkige staat van de sloepen van Kolff en Slis ("de reders waren rotzakken"). De mensen waren na de beide scheepsrampen van 1910 en 1912 zo benauwd dat ze de vloot hier verlieten en naar Rotterdam en IJmuiden gingen. Zelf heeft hij gevaren vanuit Maassluis, Vlaardingen en later op een stoomtrawler, de Camelia, vanuit IJmuiden. De Camelia is later toen Jan niet meer aan boord was overvaren waarbij acht bemanningsleden verdronken.
Op zijn 36ste jaar is Jan gestopt met vissen, hij is toen visboer geworden.


1. Zie huwelijksbijlagen Sommelsdijk bij akte 11 van 1871, huwelijk van Gerrit van den Berg.
2. Bevolkingsregister 1861-1890. Bij de naam Jan is vermeld: zie boven, verwijzing naar de doorhaling van zijn vader.

3. Interview in Ons Eiland van 5 juni 1986. Jan was toen 97 jaar en Cornelia 95 jaar. Bij dit interview een foto van Jan als 14-jarig kofjekokertje. Met een reddingsboei van de MD28.

Pieter van de Berg wordt genoemd in A. Faasse Zee en Eiland p.63,65