vrijdag 20 februari 2015

Gijsbert Visser (1713-1781) en Adriana Buitenmichiel (1722-1807)

Ouders
Gijsbert Jacobsz Visser is een zoon van Jacob Visser en Ariaantje Gijsberts Jonker. Zijn grootvader van moederskant was Gijsbert Jansz Jonker, wiens naam ook wel als Jonckheer werd gespeld. Zijn grootmoeder van moederskant heette Adriaantje Pietersdr Flore. Gijsbert Visser is op 31 juli 1713 in Sommelsdijk gedoopt.
Adriana of Ariaantje Jansdr Buitenmichiel is een dochter van Jan Michielsz Buitenmichiel en Anna Michiels Koning. Haar ouders zijn op 24 mei 1716 getrouwd. Adriana is op 21 september 1722 in Middelharnis gedoopt.

Huwelijk en kinderen
Gijsbert en Adriana zijn op 18 december 1740 in Middelharnis getrouwd, 27 en 18 jaar oud. Op 29 oktober 1741 is Jacob gedoopt, op 28 april 1743 Jannetje, op 27 juni 1745 Adriana en op 28 april 1748 Annetje. Jacob en Adriana zijn niet oud geworden want op 16 augustus 1750 is weer een zoon met de naam Jacob gedoopt en op 22 juni 1760 een dochter Adriana. Jan, gedoopt 16 juli 1752, heeft eveneens maar kort geleefd; op 15 oktober 1757 is weer een Jan gedoopt. Pieter is gedoopt op 18 januari 1755.

Huwelijken van de kinderen
Jan Gijsbertsz Visser (1757-1805) trouwde op 15 oktober 1790 met Dirkje Schenk (1759-1799), dochter van zeilmaker Jan Schenk. Ze hadden een zoon Gijsbert Jansz Visser die op 19 oktober 1792 geboren is.
Adriana Gijsbertsdr Visser (1760-1817) trouwde op 5 juni 1806, bijna 46 jaar oud, met de vijftien jaar jongere timmerman Jan Peeman (overleden 6 augustus 1848, 73 jaar). Na het overlijden van Adriana is Jan Peeman in 1818 met Jannetje van de Rovaart getrouwd. Zij kregen op 14 mei 1820 een zoon: Jeroen van de Rovaart Peeman (1820- ca.1887).
Van Jacob Gijsbertsz Visser (1750-1794) is geen huwelijk bekend, evenals van Pieter (1755-1795).

Scheepswerf
Aan de oostkant van de haven is in 1675 een scheepswerf aangelegd door Claes Pieterse. Dijkgraaf en gezworenen verleenden hiervoor vergunning (5). 
In 1749 plaatste het dorpsbestuur de volgende advertentie:



's Gravenhaegsche Courant, 5 september 1749
"Iemand geneegen zynde, om een nieuwgemaekte en zeer wel ter Neering leggende Scheeps-Timmerwerf, binnen den Dorpe van Middelharnis te koopen, adresseeren zig aen Schout en Geregte aldaer, uyterlyk voor den 15 October naestkomende."
Naast de bestaande werf is dus ca. 1749 deze nieuwe scheepsmakerij aangelegd. De eigenaren van de nieuwe werf werden Gijsbert Jacobsz Visser en zijn neef Leendert Jonker. Mogelijk waren zij (of hun ouders) op dat moment ook al eigenaren van de bestaande werf. 
In 1788 stonden Gerrit Jonker en de weduwe van Gijsbert Jacobsz Visser te boek als eigenaren van de beide scheepswerven. Het werfterrein werd in 1788 in oostelijke en noordelijke richting uitgebreid, waarbij het werfterrein rondom afgesloten werd. Passage over de werf was niet meer mogelijk 
(1).
Leendert Jonker en Gijsbert Visser en hun erfgenamen hebben een groot aandeel in onderhoud, reparatie en exploitatie van visschuiten gehad gedurende de bloeiperiode van de visserij vanaf 1750 tot ca. 1795.

Overlijden van Gijsbert Jacobsz Visser
Gijsbert Visser is op 13 oktober 1781 overleden, 68 jaar oud. Hij was al geruime tijd ziek want het testament van 17 april 1753 maakt er al melding van dat hij ziekelijk was (6).
Op 12 juni 1771 kocht hij samen met Gerrit  Jonker, zoon van Leendert, een part in de gaffelvisschuit de Witte Swaen, stuurman Adrianus van de Roovaart (2).
In transportakten van schepen uit begin 1783 staat de naam van de weduwe Ariaantje Buitenmichiel samen met Gerrit Jonker. Zij hadden porties in vrijwel alle visschuiten van Middelharnis. De zaken werden in de praktijk behartigd door zoon Jacob Gijsbertsz Visser als gemachtigde van zijn moeder. Jacob Visser voerde als boekhouder de administratie over een aantal schuiten namens de gezamenlijke reders (3).
Jacob is in 1794 overleden, Pieter in 1795. Jan overleed in 1805.



inv. nr. 201, archief Gemeente Middelharnis
machtiging van Arjaantje Buitenmagiels aan
haar zoon Jacob Gijsberts Visser, 1788

Overlijden van Adriana Buitenmichiel, scheepswerf geërfd door Jan Peeman
Na het overlijden van zoon Jan heeft Adriana op 3 juli 1805 geregeld dat Bastiaan Schenk voogd werd over Gijsbert Jansz Visser met Pieter Leendertsz van der Slik en Pieter Dirksz van der Slik als toeziend voogden. Bastiaan Schenk is een halfbroer van Dirkje, een oom van Gijsbert dus.

Adriana Buitenmichiel was tot haar dood eigenaar van de scheepswerf. Ze is overleden op 23 juli 1807, 85 jaar oud. Haar enige erfgenamen waren dochter Adriana met haar echtgenoot Jan Peeman en de minderjarige kleinzoon Gijsbert Jansz Visser.
De voogden van de veertienjarige Gijsbert hebben een inventaris van de boedel opgemaakt en ze kwamen tot de conclusie dat er meer schulden en lasten dan effecten en baten waren. Ze hebben de nalatenschap namens hun pupil dan ook niet aanvaard. Jan Peeman heeft de erfenis wel aanvaard. De scheepswerf was nog steeds mede eigendom van de familie Jonker uit Sommelsdijk. Op 8 maart 1808 legden Jan Peeman en Leendert Jonker als eigenaren van de scheepswerf een verklaring af waaruit blijkt dat er een schuld was van 3.734 gulden en 9 stuivers aan Jan Schouten, houtkoper even buiten Dordrecht, wegens geleverd hout tot en met 1807. (4).


Genealogische gegevens van Joke van Rumpt, bewerkt voor Arjaentje


1. Archief Gemeente Middelharnis, inv. nr. AGM 432.
2. Rechterlijk Archief Middelharnis, inv. 52 
3. idem, inv.nr.17.
4. idem inv. nr. 45, stukken van 3 juli 1805, 3 februari 1808 en 8 maart 1808.
5. U.J. Mijs. De vischafslag van Middelharnis. p. 112.
6. Rechterlijk Archief Middelharnis, inv. nr. 41, 1753-04-27 testament Gijsbert Visser en Arjaantje Buitenmichiel

Geen opmerkingen:

Een reactie posten